Walon (Rifondou) candjî

Alofômes di k(i)- / co-
Plinne cogne Lidje-Årdene
(betchete sipotchåve)
Cogne Nameur-Tchålerwè
(betchete nén spotchåve)
Sipotcheye cogne Lidje-Årdene
kiråyî coråyî cråyî

Etimolodjeye candjî

Do viebe «råyî» avou l’ betchete « ki- » des viebes.

Viebe candjî

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) kiråye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) kiråyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) kiråyans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) kiråynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) kiråyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) kiråyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) kiråye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) kiråyî
Ôtes codjowaedjes come waitî
  1. dischirer dins tos les sinses.
    • Li tchén a cråyî li bouxhon d' fleurs.
    • Ele tchante ene tchanson k' on a måy Oyou tchanter viè la-hôt; Ene tchanson si doûce k' ele kiråye Li pôve cour do ci ki l' ôt Laure Gesell (fråze rifondowe).
  2. råyî comifåt (des crouwås).
    • I fåt kiråyî les ourteyes.
    • Il ont cråyî totes les håyes; et asteure, i s' ewaerèt k' i gn a pupont d' moxhons.
  3. prinde pås mousmints, pås tchveas (tot apougnant ene ôte djin).
    • Leyîz m' aler; vos m' kiråyîz tot Motî Toussaint (fråze rifondowe).
  4. distrure.
    • N' alez nén kiråyî les nis d' oujhea Motî Toussaint (fråze rifondowe).
  5. (viebe å prono) :  Loukîz a : « s’ kiråyî ». :  Loukîz a : «si kiråyî».

Parintaedje candjî

Sinonimeye candjî

Sipårdaedje do mot candjî

w. do Levant

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
  • kiråyî : E1; kiråyî / k'råyî: E170
Li mot n’ est nén dins : E165 (k' a "ray" = råyî), R13

Ratournaedjes candjî

dischirer tot saetchant dins tos les sinses
råyî disk' å dierin

Pårticipe erirece candjî

singulî pluriyal
omrin kiråyî kiråyîs
femrin kiråyeye kiråyeyes

kiråyî omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "kiråyî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.