chîler

Loukîz eto : xhilter.

Walon (Rifondou)

Tayon-bodje latén « cisculare » çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes; mot cité dins l’ FEW 2 711-714.

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	chîle
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	chîlez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	chîlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	chîlnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	chîlrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	chîléve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	chîle
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	chîlé
Ôtes codjowaedjes	come bouter

(brut) fé ôre on brut ki rshonne a "chî" tot djåzant do vint, d' ene sacwè ki passe roetebale e l' air.
- On etind l' vint chîler pa l' craeye di l' ouxh.
- Les bales chîlént a nos orayes.
pareymint tot cåzant d' ene pitite cwantité d' ene aiwe ki court.
(mot d’ medcén) fé on brut k' on-z ôt toltins, tot djåzant d' ene oraye malåde.
- I gn a mi oraye ki chîle: est ç' po ene boune novele ou po ene mwaijhe ?
- Å plin mitan d’ on fel betch, ses orayes ont chîlé; po k’ ça s’ djoke, il a hagnî l' betchete di s' linwe. — José Schoovaerts (fråze rifondowe).
(mot d’ coujhnåjhe) fé l' brut d' èn amagnî ki cût dins l' ôle.
- Les fritches comincèt a chîler.
(pa stindaedje do sinse) aler raddimint (tot djåzant d' èn ovraedje).
- L' ovraedje chîle, valet, enute !
endaler e corant (tot djåzant d' ene djin).
- Chîlez par la, divant k' i n' vos veyexhe !
rider djus, tot djåzant d' ene masse di tere.

fé chîler des kertons : les fé cure tot doûçmint. Loukîz a: rivni. F. faire revenir.
fé chîler l' payele (u: li paile) : aprester ene boune eurêye.
1. avou l' fôrtune, on pout fé chîler l' paile a l' deure et a l' tinre lune : cwand on-z a del tchance, on-z a todi des cwårs assez po s' payî des cråssès eurêyes.