cane
Etimolodjeye 1
candjîBodje vî francès « cane » (batea, oujhea d' aiwe), lu-minme do tayon-bodje vî francike « kane » (batea).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kan/ /kɛn/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kan/
- Ricepeures : nén rcepåve
-
Cane a droete, måye a hintche
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | canård | canårds |
femrin | cane | canes |
cane femrin
- (oujhea) frumele do canård.
- I-n-aveût la dès canes qu’ èstît totes fîres la qu’ èles sèpît bin nêvî. Èles dimorît todi totes èssonle a djåzer inte di zèles di bagnes èt d’ plonkèts — FRen.
Ratourneures
candjî- les canes fijhèt cwan cwan cwan cwand ? dijhêye a onk ki vos doet des cwårs, mins ki n' rmete todi po vos lzès rinde.
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
candjîfrumele do canård
Etimolodjeye 2
candjîTayon-bodje latén « canna » (rozea)
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- bea baston, kécfeye avou ene pougneye, po roter tot s' aspoyant dsu.
- Ni m' va nén piede mi bele cane, la.
- Dj' apougne vite mi cane et m' tchapea ;
Mi feme dispind si claire ombrele. — Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.147, « Nos ‘nn’ alans » (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
Etimolodjeye 3
candjîTayon-bodje vî francike « kanna » (djusse å betch, cocmwår).
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- djusse di metå avou on betch po vudî.
- Elle aveut rnetyî pus d’ troes côps les canes pol laecea, rilavé l’ eddins del glaecire, poli eyet rpoli l’ marbe do contwer, fwait blinker les plateas d’ keuve del balance, et fwait l’ sogne del petite vatche di croye del bårbakene ki t’ åreus dit on vea k’ a deus mames — Jean-Luc Fauconnier, Ène coupe di deûs, p. 125 (fråze rifondowe).
Ortografeyes
candjîÔtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- cane : O97
Parintaedje
candjîEtimolodjeye 4
candjîTayon-bodje latén « cunus », forcoridjaedje di «kene» («kine»).
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
cane | canes |
cane femrin
- (sessouwalité) seke del kimere.
Parintaedje
candjî- cané, Canê (spot des cis d' Moncea-e-l'-Årdene)
- canou
- kene, kinea, kinete, Kinet (no d' famile)
- counete, Counet (no d' famile)
Mots d’ aplacaedje
candjîE cisse pådje ci, n’ a pont d’ ratournaedje pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame.
Itålyin
candjîPrononçaedje
candjî- AFE :
- /ˈkane/
Sustantif
candjîcane omrin