Dobès rfondowes
blamêye   flamêye

Etimolodjeye

candjî

Do viebe « blamer », avou l’ cawete « -êye »

Prononçaedje

candjî

Pårticipe erirece

candjî
singulî pluriyal
omrin blamé blamés
femrin blamêye blamêyes

blamêye femrin

  1. (noûmot pa stindaedje do sinse) femrin pårticipe erirece (fok dins ene fråze al vwès passive), do viebe : "blamer" (come viebe å coplemint).
    • C' est des fenès vôtes blamêyes å Grand Mårnî.
    • Cist effant serait moirt di freud
      Poirtans li po n'blameïe

Ratournaedjes

candjî
blamêye

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
blamêye blamêyes

blamêye femrin

  1. feu ki blame foirt, mins djusse on on ptit moumint.
    • Nos frans ene pitite blamêye divant d' aler coutchî. D.T.W.
    • E bas do cir, i tape si grande blamêye
      Come ene esclameure el vesprêye. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Fouwå », 1923, p.35 (fråze rifondowe).
    • Divant ça, il aléve pus rade fé ene blamêye po s' rischandi. José Schoovaerts (fråze rifondowe).
    • Li bijhe a rmagnî les blamêyes Del fayeye tokêye di nosse cassene. Victor Georges (fråze rifondowe).
  2. feu e l' aisse.
    • Mågré l’ blamêye, nosse damjhulete,
      Ezès covtoes s’ a rastrindou,
      Catchant ses orayes viyoletes
      E-n on ptit blanc nozé madou Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.128, « Lès treûs madous» (fråze rifondowe).
    • (li mame å fi) Cwand dji vs årè leyî Tot seu dzo li stoelî A cwè pasroz l' vespêye? :: A sondjî dé l' blamêye k' il ont stî courts les djoûs vikés disconte vosse schô. Jean Guillaume (fråze rifondowe).
  3. pitit rtchåfaedje.
    • I fåreut dner ene pitite blamêye ås tåtes peu k' ele ni tchamoussexhe. D.T.W.
  4. (imådjreçmint)
    1. grand sintimint ki n' deure nén.
      • I sont bin trop sots onk di l'ôte, ci n' serè k' ene blamêye. D.T.W.
    2. lujhance des ouys mostrant l' amour.
      • Adon gn a-st ene blamêye tot e fond di s' loukeure. Jacques Lefebvre (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. come ene blamêye
    • Çoula a passé come ene blamêye. D.T.W.
    • Li novele s' åreut spårdou come ene blamêye dins totes les coulêyes do viyaedje et bén seur k' on m' åreut yeu flori d' on blamêye so mzeure. Georges Pècheur (fråze rifondowe).
  2. rinde ene pitite blamêye ripasser ene påstedjreye nén cûte assez
    • I fåreut rinde ene pitite blamêye ås tåtes peu k' ele ni tchamossexhe. D.T.W.

Sinonimeye

candjî

Dizotrins mots

candjî

Mots vijhéns

candjî

Ortografeyes

candjî

(blamêye et flamêye)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S117

Ratournaedjes

candjî
feu ki blame foirt, mins djusse on on ptit moumint
imådje d' on grand sintimint ki n' deure nén