Etimolodjeye

candjî

Calcaedje do francès « Notre-Dame » (minme sinse) (li vraiy tcherpetaedje walon est «Nosse-Dame»).

Prononçaedje

candjî

No prôpe

candjî

Notru-Dame

  1. (e l’ eglijhe catolike) l' Aviedje Mareye (po cåzer d' leye u l' atôtchî e-n ene priyire).
    • Li boune Notru-Dame, cwand on l’ preye,
      Ravoye ås andjes, di-st on, l’ santé.Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.132, “Li Présint à l’Avierge” (fråze rifondowe).
    • Boune Notru-Dame, prindoz asteme a mes deus fis ki sont-st al guere.
    • Cwate cénk shijh ! valet t' as wangnî ene medaye di pourcea, deus påters, troes åvés po Notru-Dame cwate trûlêyes d' årzeye sol waxhea cénk çanses di pinsion po t' viye mame. Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
    • Tos les semdis, nos dnéns ns aidants po Notru-Dame; on-z esprindeut deus ptitès tchandeles a costé di s' potale. Henri Forir (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. et Notru-Dame est todi foû : dijhêye cwand on preye Notru-Dame sins esse egzôcé.

Sinonimeye

candjî

Ratourneures

candjî
Notru-Dame

Mot-fråze

candjî

Notru-Dame (nén candjåve)

  1. po dire avou ene poleye esclameure tot-z invocant li mame da Djezus.
    • Maria mame, Ké campagne ! Notru-Dame, Tot ki bagne ! Gn a tot ki wachote, Gn a tot ki pixhlote. Willy Bal (fråze rifondowe).

Sinonimeye

candjî
 Loukîz a : « Maria mame »

Ratournaedjes

candjî
 Loukîz a : Maria mame

Sustantivire

candjî
singulî pluriyal
Notru-Dame

Notru-Dame femrin

  1. posteure di l' Aviedje.
    • N av des Notru-Dame dins totes les potales.
    • Les crucifis drî les Notru-Dame,
      Si respounèt come des voleus. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Li martchand d’posteûres", p.51 (fråze rifondowe).
    • Gn aveut sol djivå des Notru-Dame di Loûde, des cenes di Fatima, di Biarin, di Baneu, et vos nd åroz. Bob Dechamps (fråze rifondowe).
    • Il avént ramoenné ene dozinne di drapeas hapés ås Trouks, po ls ofri a Notru-Dame so l' Såte. Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
  2. fiesse di l' Aviedje, aprume si montaedje å cir li 15 d' awousse.
    • On n' kiminçrè nén l' awousse divant l' Notru-Dame.

Ratourneures

candjî
  1. Notru-Dame del plovinete
  2. Notru-Dame des Avéns : fiesse del Vizitåcion, do tins des Avéns.
  3. Notru-Dame di fevrî : ôte fiesse del Notru-Dame, tins do moes d' fevrî.
  4. Notru-Dame di måss : ôte fiesse del Notru-Dame, tins do moes d' måss.
  5. Notru-Dame di djulete : ôte fiesse del Notru-Dame, tins do moes d' djulete.
  6. Notru-Dame d' awousse ou Grande Notru-Dame : li 15 d' awousse
  7. Notru-Dame di setimbe : Pitite Notru-Dame (li 9 di setimbe).
  8. Notru-Dame di nôvimbe : ôte fiesse del Notru-Dame, tins do moes d' nôvimbe.
  9. inte les deus Notru-Dame : termene inte li Grande et l' Pitite Notru-Dame, dj' ô bén etur li 15 d' awousse et l' 9 di setimbe.
    • Inte les deus Notru-Dame, on mete les oûs d' costé po les wårder. Motî Gilliard (fråze rifondowe).
    1. oû d' inte les deus Notru-Dame

Mots d’ aplacaedje

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Waitîz eto

candjî

  Lijhoz l’ årtike Notru-Dame so Wikipedia