vexhåd
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « *vissalem » avou l’ cawete « -åd », ki flaire toltins.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /vɛ.hɔː/ /vɛ.haː/ /vɛ.ʃɔː/ /vɛ.ʃa/ /vɛ.ha/ /vi.ʃoː/ /vi.ʃa/ /vi.hɔː/ /vi.ha/ /vi.çɔː/ /wi.ha/ /fɛ.ʃoː/ /fi.ʃoː/; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 8.16 ; (betchfessî å), (betchfessî xh); (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /vɛ.ʃɔː/
- Ricepeures : ve·xhåd
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
vexhåd | vexhåds |
vexhåd omrin
- (no d’ biesse ås tetes) biesse ås tetes, magneuse di tchå, del nindje des bascoletes, 20 a 30 cm longue, ki l’ sincieus no, c’ est : Mustella putorius putorius
- Les vexhåd vikèt ttossu bén dins les vîs hangårs et dins les tas d’ schinetes; pa des côps, i vnèt ås oûs, mins s’ n’ atakèt i po dire måy les poyes — Lucyin Mahin, Ène bauke su lès bwès d’ l’ Ârdene (fråze rifondowe).
- Mes poyes ni ponèt pus, ubén c’ est on vexhåd ki m’ hape les oûs — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- Les djins sont ki s’ dismoirçulèt, waeraxhes come des såvadjès biesses, come les vexhåds k’ touwèt totes les poyes do poyî, et ndè mindjî fok ene — Lucyin Mahin.
- Dj’ a ene poye a-z acover
Et l’ vexhåd mel vout haper — Joseph Calozet (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) malén ome, ki tire todi bén s’ plan.
- N a nén pus vexhåd k’ lu — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- (traitant) onk ki vesse mwais, ki flaire, k’ est mannet.
- A l’ måssî vexhåd !
Ratourneures
candjî- ploumer come on vexhåd
- criyî come on vexhåd / ahoûler come on vexhåd / boerler come on vexhåd k’ on lyi a roté so s’ cawe
- malén come on vexhåd : foirt malén.
- noer(e) come on vexhåd : tot(e) mannet(e).
- Elle a rintré noere come on vexhåd. — Franwal di Cerfontinne (fråze rifondowe)..
- sinte li vexhåd : flairer (sinti mwais).
- Bate et bate al Sint Linåd ; Cawe di vî vexhåd : rime-rame des efants ki batént les coxhes di havurna po fé des canabuzes. — Joël Thiry, ramexhnaedje (fråze rifondowe).
- des iys di vexhåd : des ouys ki mostrèt k’ ene djin est malene.
- avou del pacyince, on-z atrape bén les vexhåds : djeu d’ mot so les deus sinses di vexhåd.
Parintaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
Dizotrins mots
candjîMots vijhéns
candjî(pitits bascolidîs del Walonreye) : marcote / bascolete, furet, erminete, fawene, måte / måtrê
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîemîtrin bascolidî, Mustella putorius
des iys di vexhåd
- Francès : des yeux malicieux
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike vexhåd so Wikipedia