rispåmer
Etimolodjeye
candjîBodje « spåmer » avou l’ betchete « ri- » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : Prononçaedje a radjouter miersipepieuzmint e l’ notule ALW 5.150
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ris.pɔː.ˈme/
- Ricepeures : ri·spå·mer
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | r(i)spåme |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | r(i)spåmez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | r(i)spåmans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | r(i)spåmnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | r(i)spåmrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | r(i)spåméve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | r(i)spåme |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | r(i)spåmé |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
rispåmer (viebe å coplemint) (å prono : si rispåmer)
- sipåmer (passer a l’ claire aiwe ene sacwè k’ a stî lavêye avou do savon).
- Bouwêye par ci, bouwêye par la,
Fåt k’ on rispåme ci bouwêye la. — Tchanson des djoûs (fråze rifondowe). - Ele rispåme les schieles et ele les leye la souwer, sins les rxhorbi.
- Li semdi al nute, cwand on s’ aveut yeu bagnî dins l’ grande tene, Nenene nos rispåméve li tiesse avou do bolant vinaigue, po touwer les pious. — O. Marchal, rat. pa L. Mahin (sourdant a recråxhî) (fråze rifondowe).
- Bouwêye par ci, bouwêye par la,
- laver (del salåde, des fruts).
- Ene frazete, c’ est ene usteye di manaedje, come on coloe, po sgoter l’ salåde, les fraijhes, evnd, cwand k’ on ls a rispåmé.
- frexhi, arouzer.
- Li vint aveut hoûlé tote li nute et rispåmé les åbes e les displomant di leus dierinnès foyes. — André Henin (fråze rifondowe).
- E fén fond d’ lu-minme, i lyi shonnéve k’ ene araedjeye lavasse vineut do rispåmer tot l’ prétins del djournêye. — Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
- (mot d’ medcén) rinetyî a l’ aiwe (ene playe, èn organe la k’ gn a do sûna).
- L’ årtisse a vnou rispåmer l’ velire del vatche ki tapéve des mannestés.
- passer mwints côps al claire aiwe.
- Elle alént sbate li bouwêye e bî, et pu li spåmer et rispåmer deus troes côps. — Arthur Schmitz (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîpasser mwints côps al claire aiwe
- Francès : rincer à grande eau