gorder

Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Tayon-bodje latén « gurdus » (gros, pezant), racuzinåve avou l’ espagnol « gordo » ; mot cité dins l’ FEW 4 327b.

Prononçaedje candjî

AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɡɔʀ.ˈde/ /ɡɔʀ.ˈdɛ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɡɔʀ.ˈde/ ^{aschoûtez lu}
Ricepeures : gor·der

Viebe candjî

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	gordêye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	gordez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	gordans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	gordêynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	gordêyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	gordéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	gordêye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	gordé
Ôtes codjowaedjes	come tchicter

gorder

(viebe å coplemint) diner on laid côp a (ene djin, ene biesse).
- Il a stî laidmint gordé — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- Gn a-t i k’ les halcotîs ki rnårdexhe do gorder ? — Reynolds Hostin (fråze rifondowe).
- Ni passe nén t’ mwin pal finiesse di l’ oto, gn åreut on bouxhon u on på, to t’ freus gorder — temoen d' Tchonveye, skepyî diviè 1930, cåzant walon, 1995 (fråze rifondowe).
- C' esteut l' prumî côp k' popa soyive å bwès l' dimegne, et nosse tchén a passé dizo l' circulaire, ey esse gordé del lame — temoen d' Transene, skepyî e 1954, cåzant franlon, 2020 (fråze rifondowe).
- Mins, cwand il arive å laid tournant, vaila, a Vixhnet, vola ene vweteure ki l' gordeye pa padrî. Et... bardaf ! nost ome... å fossé !— André Henin (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) fé des gretes a, (ene djin, ene sacwè)
- Po-z espaitchî k’ les velos n’ soyénxhe gordés dins l’ tram et l’ trin en alant a Brussele, on les ravôtyive dins des bandletes di gris papî. — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
- Les otocårs vinèt gorder les bouxhons ki crexhèt sol boird del voye, dispu k’ on n’ les rtaeye pus — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) djonde et stårer (ene sacwè).
- On djoû, li ptit tchén a hoplé sol tåve, a gordé l’ kinket k’ a toumé, et l’ petrole a prins feu — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) pûni.
- Asteure, onk ki vôreut djouwer des toûs come les macrales dinltins, on l’ gordêyreut comifåt — temoen del Mîtrinne Årdene, ramexhné pa Jacky Adam dins ses lives so les moléns di l' Aiwe d' Oûte (fråze rifondowe).
(viebe å coplemint) (pus stroetmint) dimander bråmint des cwårs a.
- El France, dji m’ a fwait gorder mwints côps avou l’ telefone : 200 uros !
(viebe å prono) : Loukîz a : « si gorder »..