frut
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « fructus », pårticipe erirece di «fruor», (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /fʀy/ /fʀyː/ /fʀyːt/ /fʀœ/ /fʀuː/ /fwi/ /fwiː/ /fʀwi/ /fʀwiː/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 6
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fʀy/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
frut | fruts |
frut omrin
- (botanike) boket d' ene plante ki poite les sminces.
- (mot d’ coujhnåjhe) ci boket la di sacwants åbes ou bouxhons, avou del tchå totåtoû, boune a magnî.
- Cwate pîces da Pouchkine ki c' est come cwate fruts a goster avou leu sawoura, leu surté mins, eto, avou leu nawea ki vs fwait ruxhler des dints. — Joseph Bily (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) prodût di si ovraedje.
- Nosse pôve diåle don, k' e-st ecoraedjî,
È va don håre don hote sayî,
Do vinde li frut di ses souweurs,
Et khatchant l' francès tot do long,
I vante si fråjhûle martchandeye,
Di poite a poite, tant k' on lyi deye,
K' i doet s' aler fé pinde pus lon. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Li martchand d’posteûres", p.51 (fråze rifondowe).
- Nosse pôve diåle don, k' e-st ecoraedjî,
- (pus stroetmint) frut di l' amour, efant.
- Sins s' aporçure k' ele leyive goter l' eure,
Li moirt e l' åme, ele dijheut d' ene flåwe vwès :
L' amour trompåve a gåté m' destinêye,
Et Diè m' a rpris l' efant k' end esteut l' frut. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Pauve kimére" (fråze rifondowe).
- Sins s' aporçure k' ele leyive goter l' eure,
Parintaedje
candjîMots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjîDizotrins mots
candjî- (pitit frut må crexhou) : cratchote, crakete, rakete, ragosse, critchou, tchike, tchikete, kinike, gnognote; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 6.96 .
- (deur boket mîtrin do frut ki c' est li smince) : pirete, nawea, nawlire, pepén, pepion
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : S25
Ratournaedjes
candjîboket d’ ene plante ki poite les sminces
ci boket la di sacwants åbes ou bouxhons avou del tchå totåtoû, boune a magnî : Loukîz a : frutaedje
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike frut so Wikipedia