Etimolodjeye

candjî

Tayon-bodje latén « directus » ‎(« tot droet, sins tourner »).

Prononçaedje

candjî
  Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin droet droets
femrin atribut droete droetes
femrin epitete
(todi padvant)
droete droetès

droet omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’  no)

  1. ki n' toûne nén.
  2. bén dressî, bén metou di scwere.
  3. metou do costé do coir k' i gn a nén l' cour.
  4. ki n' hape rén, oniesse

Contråve

candjî

Ratourneures

candjî
  1. droet come èn î;: dressî hôt et roed
    • Ti li tchminêye d' oujhene, t' es la e plin mitan del pair, droete come èn I, hinant t' fir loucåde viè les nûlêyes et l' solo Richard Joelants (fråze rifondowe).
    • L' åbe a crexhou, foirt et vigreus, droet come èn I Henri Simon, Li moirt di l' åbe (fråze rifondowe).
  2. droet come onk k' åreut avalé ene crampe : bén droet, k' a l' dos ki n' ploye nén, kel ridresse tofer, tot djåzant d' ene djin; bén stampé, tot djant d' ene hôte sacwè.
  3. esse droet dins ses botes : n' aveur rén fwait d' måhonteus.
  4. shuve li droete voye : todi bén fé çou k' i fåt fé.
  5. cåzer al droete mwin : cåzer on lingaedje k' on comprind
  6. tini l' pot droet : s' ocuper des afwaires d' ene sakî ki n' est nén la.

Ratournaedjes

candjî
dins les sins "dressî" et "droet costé"
droet come èn î
k' e-st ene boune djin

II. [adv.]

  1. comifåt.
    • I rote droet. Contråve : cron,

crombin, xhalé.

  1. rote tot droet, c' est tote pavêye; : u :
  2. tchereye tot droet, c' est tere ewale : dijhêye po evoyî ene sakî å diåle. Franwal: ahåyant po: fous-moi le camp.
  3. tot bén stampant.
    • Dins tere, i les åt rpiker droet tos les 10 cm (J.J. Gaziaux).
  4. tot fén droet: asteure sins tårdjî

III. droet [ o.n.]

  1. sacwè k' on pout rclamer.
    • Après tot, il a bén l' droet d' s' amuzer ene betcheye, emn ome, après ene djournêye sitampé sins moufter Christian Quinet (fråze rifondowe).
    On dit eto: abondroet F. droit, privilège, prérogative.
    droet do pus vî des fis : droet do pus vî des fis d' aveur l' tote l' eritance. F. droit d' aînesse.
    gn a rén d' pus xhalé° kel droet. :
  2. aplicåcion des lwès; studiaedje des lwès.

| å droet di [divancetire]

  1. a l' edroet di.
    • Il estént ashids å droet del finiesse Joseph Selvais (fråze rifondowe).
    F. en face de.

Parintaedje

candjî

Mots d’ aplacaedje

candjî