djudjî
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « judicare » (« jūdĭcare ») (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒy.d͡ʒiː/
- Ricepeures : dju·djî
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | djudje |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | djudjîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | djudjans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | djudjnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | djudjrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | djudjive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | djudje |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | djudjî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
djudjî (viebe å coplemint)
- (djustice) decider cwè po ene djin ametowe e tribunå.
- Nacer Abuzayid fourit dismaryî d' foice pa on tribunå a cåze k' il aveut stî djudjî come pardjureu. — Lucyin Mahin.
- dire si ene djin a bén fwait ou nén.
- I n' fåt nén djudjî ls efants, les traitî d' canayes, di laids hasses, di losses. — François Nyns (fråze rifondowe).
- Mi, dji n' djudje nouk. Et minme cwand dj' djudje, mi djudjmint est veur, a cåze ki dji n' so nén tot seu: dj' a avou mi li Pere, ki m' a-st evoyî. — Jean-Marie Lecomte, Evandjîle sint Djan (ratournaedje) (fråze rifondowe).
- diner ene avirance so ene muzeure.
- Schoûtez, mi efant,
Si ene tote pitite crawêye pondeure,
Vis endè fwait dedja tant vey,
Djudjîz, å cour ki vos ctaeyîz,
Kibin vosse fritche doet toumer deure !— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 105, "L’amour atrape lu pètche" (fråze rifondowe).
- Schoûtez, mi efant,
Ratourneures
candjî- djudjî å vir Loukîz a : «vey»
Parintaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
Sinonimeye
candjî- (diner ene avirance so) : avirer
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :