djondant
Etimolodjeye
candjîDo viebe « djonde », avou l’ cawete « -ant ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /d͡ʒɔ̃.ˈdã/ /d͡ʒoː.ˈdã/ /d͡ʒwɛ̃.ˈdã/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- (pa rfrancijhaedje) /ʃwɛ̃.ˈdã/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /d͡ʒɔ̃.ˈdã/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : djon·dant
Pårticipe prezintrece
candjîdjondant (nén candjåve)
- pårticipe prezintrece do viebe « djonde ».
- I s’ a sketé l’ bresse e djondant on postea.
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîAdviebe
candjîdjondant (nén candjåve)
- metou tot a costé.
- A droete, on grand meur sere li waide djondant.
Al hintche, des wåmires ont l’ air di s’ sitrinde
Come s’ ele avént sogne ki l’ rouflåde des ans
Ni råye leus toets d’ wå ki mancèt d’ adschinde. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Riv’nou », 1911, p.84 (fråze rifondowe). - L' ome, al finiesse tot å lådje, fijheut sene a ene sakî; dji louke åtoû d' mi; personne, ni djondant ni lon. — Albert Maquet (fråze rifondowe).
- A droete, on grand meur sere li waide djondant.
- al minme hôteur, å minme livea.
- I l' a dispassé et, cwand il a yeu stî arivé djondant, il è biêrdî sètch pou l' voyî ou fossè.
- L' ôrlodje, d' on son trisse come ene låme,
Xhilta l' eure el coujhene djondant
Et dj' sinta ki m' gotéve e l' åme
Dji n' sé cwè, ki m' derit : « Vnoz djans ? »
— Louis Lagauche, "Les belès-eures" (1928), p. 56 (fråze rifondowe).
Sinonimeye
candjîtot près / toprès, dilé, a costé
Ratournaedjes
candjîDivancete
candjîdjondant (nén candjåve)
- a costé di.
- C' est l' måjhon djondant l’ minne. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- On-z est vijhén djondant Tchonveye. — D.T.W.
- I vude li paile a mitan plinne e saeyea K' est presse djondant l' banse po les boyeas. — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjî- dilé, dé, adlé, a costé di, conte, disconte / disconte di, sconte di astok di
Ratournaedjes
candjîAddjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | djondant | djondants |
femrin padrî | djondante | djondantes |
femrin padvant | djondante | djondantès |
djondant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- ki djond, metou a costé di.
- Leus béns estént djondants. — D.T.W.
Ratournaedjes
candjîSustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
djondant | djondants |
djondant omrin
- (mot d’ droet) prôpietaire do tchamp ki djond on metou boket sol grand costé.
- Mes djondants, c' est Nesse do Live et Batisse Berå.
- vijhén ki les måjhones si djondèt.
- i n' kinoxhe nén ddja ses djondants.
- Modele:9drat «les pondants et les djondants»
Sinonimeye
candjî- (onk k' a ene tere ki djond sol grand costé) : royant
- (vijhén ki les måjhones si djondèt) : près-vijhén