coyî
Etimolodjeye 1
candjîTayon-bodje latén « cochlear » (minme sinse), lu-minme do bodje « cochlea » (caracole) ; do vî vî tins, on boeveut des abwessons avou des schafiotes di caracole ; çou ki dene on mot avou l’ cawete « -î » ; mot cité dins l’ FEW 2 827
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kɔ.ˈjiː/ /ku.ˈjiː/ /kɛ.ˈjiː/ /kwiː/ /ki.ˈliː/ (waitîz cial ådzo e hagnon «ortografeye») miersipepieuzmint e l’ notule ALW 4.115 (oyon O.OU) (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kɔ.ˈjiː/
- Ricepeures : co·yî
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
coyî | coyîs |
coyî omrin
- (ahesse di manaedje) usteye po magnî l’ sope, les cwakers, evnd, u po maxhî l’ souke dins l’ cafè.
- Les nûtons ont des ptits coyîs et des ptitès fortchetes d’ ôr.
- (no d’ contnou) çou k’ gn a dvins.
- Prindoz todi on coyî d’ sirop pol tosse troes côps par djoû.
- Di zels, li moirt ni tént dzo ene pire
K’ on coyî d’ poûssire,
Èn anea,
Et come on rodje crahea,
Leu cour ! — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Li Feû qui djômih », 1925, p.57 (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- ça n’ si fwait nén e deus côps d’ coyî
- coyî d’ pot : coyî d’ bwès.
- Li cinsresse esteut ki touyive dins l’ casrole avou s’ coyî d’ pot. — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- kiliè : G204
- cuyî : G204
- kilî : E1, E34, E170, G204, O90
- cuèyî : E165
- cwi : G204
- kèyî : G204
- kèlî : G204
- cou.î : G204
- couyî : C1, E1, G204
- culî : G204
- kiyi : G204
- couwî : G204, E170
- kîe femrin : S117
- cwî : G204, C1, E1, E170, JCla
- kîye femrin : S117
- coyî : G204, S117
- kîy omrin : G204
- kiyî : G204
- kiye femrin : S117
- ki.ye femrin : S109
- kî omrin : G204, G152, S117
Ratournaedjes
candjîahesse di manaedje
Etimolodjeye 2
candjîLoukîz a : « code »
coyî | code |
Viebe
candjîcoyî (viebe å coplemint) (2inme troke) (codjowaedje)
- code.
- Çou k’ i voleut, c’ ît viker
tot come on djonne efant
djuglant dins les paxhis
coyant les fleurs do bos. — Félix Duval (fråze rifondowe). - Ele là d’zeûr… â cir… riglatihante et bèle
Come ine andje ad’hindou dès lûhants tchamps floris…
Ele sorèye, et s’ sorîre parèye qui l’vin, troubèle
Li djônê qui djêrèye dè coyî ses law’ris…
— Joseph Mignolet, "Les håyes sont rfloreyes", "Li Glwere", 1921, p. 79.
- Çou k’ i voleut, c’ ît viker