Etimolodjeye

candjî

Bodje « man- » (!!! a-z aveuri) avou l’ cawete « -aedje ».

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
manaedje manaedjes

manaedje omrin

  1. Cope di djins marieyes.
    • On manaedje c' est on rashonnaedje di deus djins ki dvèt sopoirter des sitouwåcions k' i n' årént nén viké s' il årént yeu dmoré tchaeke di s' costé Louis Baijot (fråze rifondowe).
  2. plaece wice k' i dmorèt, måjhon.
    • A falou k' i vindaxhe si manaedje Sintake Rimåke (fråze rifondowe).
    • A ! Si dj’ aveu des rintes, ou kéke moyén d’ poleur
      Viker sins fé l’ bracneu, dji dmeurreus e m’ manaedje. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.188, “Li Brac’neu” (fråze rifondowe).
  Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
  1. ahesses del måjhone.
    • Il a confondou l' manaedje.
    • Vos dirîz k’ nos deus pôves djubets,
      Vont piede leu manaedje avå l’ roweJoseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.29, “On Baguège Jus d’la Mouse” (fråze rifondowe).
    F. ménage, vaisselle.
    sipiyî l' manaedje : broyî ene sacwè k' on-z a dandjî.
    rl a: broye-manaedje.
  2. ovraedje po tni ene måjhon nete.
    • Eyet s' manaedje, waitîz l' aler; come ele li sait astårer. Odon Fabry (fråze rifondowe).
    feme di manaedje : meskene.
    • Ti profitéves d' on moumint d' inatincion del feme di manaedje po fé cure so l' ecnêye deus inglitins Gilbert Mottard (fråze rifondowe).
  3. famile.
    • Ele fijheut sacwants comissions, pol manaedje, divant di riprinde li wapeur Bernard Louis (fråze rifondowe).
    • Tchaeke manaedje aveut on polî padrî l' måjhone.
    • Qwand l’ gros cinsî fait fé s’ mèhenèdje,
      Qwè qu’i ruc’mande a sès ovrîs,
      On lait dès påtes ås pôves manèdjes
      Et mi, dji prind l’ grain ki d’meûre å drî !
      Martin Lejeune, On såye sès éles, 1895.
    • Awè, camaeråde, li lete ki vos m’ dijhoz k’ vos m’ lairoz raveur l’ måjhone po monter l’ manaedje des efants, ci n’ est nén èn egadjmint, paret, çoula ? Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.134 (fråze rifondowe).
    • C' esteut la k' nos grands-peres, astaplés come des royes,
      Divant l' legne ki blaméve, racontént sins façon
      Å manaedje rapoûlé, les contes et les råvions
      Ki fjhént påmer d' rire ou ki dnént l' tchå di poye
      Louis Lagauche, "Mayon" (1923), p. 8 (fråze rifondowe).
    F. famille.

Disfondowes: manèdje, mwin.nadje, mwinrnadje, mwin.nâdje, mènadje.

Ratourneures

candjî
  1. manaedje di cénk francs u : manaedje ki n' va pus k' so ene fesse u : on manaedje ki va a schî-fesse : cope di djins ki n' s' etindèt pus, la k' on s' margaye tofer.
  2. tchaeconk si manaedje et l' Bon Diu po tertos : i n' fåt nén aler stitchî s' narene dins les manaedjes des ôtes.

Parintaedje

candjî

Mots d’ aplacaedje

candjî

Rilomêye do mot

candjî

Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
manaedje
måjhon
    leu la k' on dmeure