Etimolodjeye

candjî

Do viebe « cori », avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes.

Prononçaedje

candjî
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) acour
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) acoroz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) acorans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) acournut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) acourrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) acoreu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) acoure
pårt. erirece (dj’ a, vos av) acorou

acori (v. sins coplemint)

  1. ariver tot djåzant d' ene aiwe.
    • Dj' acours al rowe ki s' dispiete tot wignant.
      Dji m' tape å lådje et rimplixh li bassene,
      Tchôke ås ailetes po fé rire li mônî
      Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 108 (fråze rifondowe).
  2. ariver tot corant.
    • Qwand i passév ås galops di s’bayår, è l’påhûlisté des ham’tês, les efants acorît so les soûs po l’fièstî Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 18-19.
    • Cwénze djoûs pus tård, mi rodje nåze sierveut d’ essegne å teyåte del Coû d’ Infier, et on ptit Tchantchès d’ bwès acoreut sol sinne Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
  3. (pa stindaedje do sinse) ariver vitmint, felmint.
    • Èl vèyez-ve, la, d’å lon
      acori so nos-autes, come on djonnê qui same ?
      Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, L'iviér.
    • O ! l’ fruzixhaedje des clapotants cladjots, A dju comprins li tchanson d’ tos vos mots, Cwand on doûs vint acourt sor vos, påjhûle, Ki ploye vos tiesses et vosse beur si tinrûle ? Georges Meurisse, ratournant Guido Gezelle) (fråze rifondowe).
  4. (pa stindaedje do sinse) ariver nombreus.
    • Dès fwért hôtès djins vinît d’bin lon po l’rèscontrer, minme li royinne di Saba, qu’èsteût fwért acmiyetante, acora avou totes sès djins Georges Ghys.
    • E si aiwe, tos les oujheas do vå,
      Acorèt s' rafrister l' palå,
      Si rade k' å cir apond l' aireur…Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.70 (1929), "Li rèwe" (1926) (fråze rifondowe).

Sinonimeye

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
ariver tot djåzant d' on likide
  •   Francès : arriver en coulant
ariver tot corant
ariver raddimint, nombreus