acori
Etimolodjeye
candjîDo viebe « cori », avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.kɔ.ʀi/ /a.kɔ.ʀɪ/ /a.kɔ.ʀy/ /a.kɔ.ʀə/ /a.ku.ʀi/ /a.ku.ʀy/ (oyon O.OU)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.kɔ.ʀi/
- Ricepeures : aco·ri
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | acour |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | acoroz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | acorans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | acournut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | acourrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | acoreu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | acoure |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | acorou |
acori (v. sins coplemint)
- ariver tot djåzant d' ene aiwe.
- Dj' acours al rowe ki s' dispiete tot wignant.
Dji m' tape å lådje et rimplixh li bassene,
Tchôke ås ailetes po fé rire li mônî
— Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 108 (fråze rifondowe).
- Dj' acours al rowe ki s' dispiete tot wignant.
- ariver tot corant.
- Qwand i passév ås galops di s’bayår, è l’påhûlisté des ham’tês, les efants acorît so les soûs po l’fièstî — Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 18-19.
- Cwénze djoûs pus tård, mi rodje nåze sierveut d’ essegne å teyåte del Coû d’ Infier, et on ptit Tchantchès d’ bwès acoreut sol sinne — Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) ariver vitmint, felmint.
- Èl vèyez-ve, la, d’å lon
acori so nos-autes, come on djonnê qui same ?
— Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, L'iviér. - O ! l’ fruzixhaedje des clapotants cladjots, A dju comprins li tchanson d’ tos vos mots, Cwand on doûs vint acourt sor vos, påjhûle, Ki ploye vos tiesses et vosse beur si tinrûle ? — Georges Meurisse, ratournant Guido Gezelle) (fråze rifondowe).
- Èl vèyez-ve, la, d’å lon
- (pa stindaedje do sinse) ariver nombreus.
- Dès fwért hôtès djins vinît d’bin lon po l’rèscontrer, minme li royinne di Saba, qu’èsteût fwért acmiyetante, acora avou totes sès djins — Georges Ghys.
- E si aiwe, tos les oujheas do vå,
Acorèt s' rafrister l' palå,
Si rade k' å cir apond l' aireur…— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.70 (1929), "Li rèwe" (1926) (fråze rifondowe).
Sinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîE rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîariver tot djåzant d' on likide
- Francès : arriver en coulant