spès

Walon (Rifondou) candjî

Alofômes di s(i)- / (e)s-
Cogne prumrece (dirî voyale)	Dispotchaedje (dirî cossoune)	Divanceye voyale (dirî cossoune)
spès	sipès	espès

Etimolodjeye candjî

Tayon-bodje latén « spissus » (minme sinse).

Prononçaedje candjî

AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /spɛ/ (minme prononçaedje pattavå)
Ricepeures : nén rcepåve

Addjectif candjî

	singulî	pluriyal
omrin	s(i)pès
femrin atribut	s(i)pesse	s(i)pesses
femrin epitete (todi padvant)	s(i)pesse	s(i)pessès

spès omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)

k' a bråmint del groxheu, d' on costé a l' ôte (meur, sitofe, evnd.)
- La on bea spès paltot.
- Li nivaye valsant avou l’ bijhe,
  Fjheut des damabondes di påwions
  Ki acovrént d’ ene sipesse tchimijhe
  Campagne et prés, håyes et bouxhons— Martin Lejeune, "L’iviêr èt l’amour" (fråze rifondowe).
- Et, come c' esteut on ritche, ses eritîs si djhît
  Ki c' esteut d' leu-z oneur del bén fé mete a pont :
  I faleut on waxhea, on bin spès, on solide,
  Onk ki durreut lontins. On fjha vni li scrinî sins nd abouter dpus
  — Henri Simon, "Li rvindje di l' åbe" (fråze rifondowe).
- Djalter, c' est cwand i djale mins ki ci n' est nén si foirt — metans a -1 dgré —, et ki l' glaece n' est nén spesse— Dimitri François (fråze rifondowe).
- Come les blancs påwions ki voltêynut dins l’ arêye, li nive toume, pus spesse et pus blanke, dins li noereu ki cmince a vni — Paul Moureau (fråze rifondowe).
- I oistêye li pelote di l' orandje djusse comifåt : ni trop tene, ni trop spesse — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
ki n' court nén åjheymint, come di l' aiwe, tot djåzant d' on likide.
- La ene boune sipesse sope, wai !
- Del boune sope bén spesse avou des årteas d’ pretcheu et ene tårtene di boure di cinse ! — R. Mathieu (fråze rifondowe).
k' on n' î voet nén lon dvant lu, tot cåzant d' on tins (al nute, å brouyård).
- Gn a des gros spès nouwaedjes k' aspitèt did låvå,
  Tot berôlant s' n' on l' ôte, etot maxhurant l' cir
  — Lucyin Mahin, ratournant Baudelaire.
- C' est l' vî boulome Noyé å fond do spès tins ki fwait s' toû a sployon — Jacky Lodomez (fråze rifondowe).
ki est foirt djondant onk di l' ôte.
- Il arokéve a des spessès yebes, pa bohêyes— Lucien Somme (fråze rifondowe).
(imådjreçmint) gros, crås, tot djåzant d' ene djin.
- C' esteut on gros spès ome.

Ratourneures candjî

i freut spès la k' i s' piedreut
tchoûler a spessès gotes
fé spès.
- I fwait ddja spès : rintrez les poyes !
- K' i fwait spès d' on côp åtoû d' leye. I n' clairixh pus ki padfoû… ene loumrote asteure, come d' ene lantiene aviè l' campagne k' on-z avize pa l' finiesse,… lon, lon,… bén lon — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- Tot li binde di moxhons a vlou a vlou dårer sol hoûlote pol distrure, mins l’ laide biesse s’ a stî catchî come ene volresse, et ci n’ est ki cwand il a fwait spès k’ ele s’ a co bén oizou risker a l’ ouxh — Anatole Marchal, Li Dérène Chîje, p. 155 (fråze rifondowe).