toele

Loukîz eto : Toele.

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « tela » (toele, sitofe, fi, fi d' mestî a texhe »).

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /twɛl/ /tøːl/ /tyːl/ /twal/ /twaj/ /twaːj/ /twɛj/ /twøːj/ (betchfessî oe)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /twɛl/
Ricepeures : nén rcepåve

Sustantif

singulî	pluriyal
toele	toeles

toele femrin

texhous fis, d' ene grande sitindêye.
- Si ptit vantrin d' grijhe toele et si ptit court sårot lyi dnît l' air d' on randaxhe k' åreut mwaistri les flots. — Joseph Vrindts (fråze rifondowe).
- Mi monkeur e-st ene sitoele,
  On cligntaedje d’ ôr e bleu cir
  Ki l’ nute a cozou so s’ toele. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Dilouhe (essai de villanelle) », 1925, p.99 (fråze rifondowe).
- Alez, djans, ni vs enondez nén. Vos avoz tot spiyî, al boneure. Rén ki do bwès et del toele, edon çoula — Paul-Henri Thomsin, ratournant Astérix amon lès Bèljes, 2022, p. 18 (fråze rifondowe).
drap tinkyî so les masteas po fé avanci on batea å vint.
- Å minme tins, i levît l' toele di drî et leyît l' air les tchôkî viè l' tere. — Jean-Marie Lecomte, L’ Oûve dès-Apôtes (ratournaedje) (fråze rifondowe).
blanc lénçoû k' on mostere on fime dissu.
- Marcel Slangen î scrijheut ene coirnêye sol cinema, lomêye «so nos toeles».
gordene di dvant ene sicanfår di teyåte.
- C' est adon ki l' toele tome.
sitindêye d' ene fene sacwè.
- Fwait a fwait k' les botayes si vudént, come ene fene toele di brouyård a rcovrou l' louca des omes et l' a rindou covisse. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- C' est des biesses ki rotèt sol toele toele di l' aiwe.
sitindêye di l' aiwe.
- E l' ombion des rotches hôtinnes et schayisses,
  Ki s' dressèt dvant vos come des vîs tchesteas,
  Inte les stroets rivadjes glairiants d' vert mossea,
  Li toele d' voste aiwe prind ene coleur bluwisse. — , Tchanson po l’êwe d’Oûte, (1947), p. 156 (fråze rifondowe).