riclamer

Walon (Rifondou)

Alofômes di r(i)-

avou ene sipotchåve voyale	avou ene divanceye voyale	sipotcheye cogne
riclamer	erclamer	rclamer

Etimolodjeye

Do viebe « clamer » avou l’ betchete « ri- » des viebes çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /ʀ(i.)kla.ˈme/ /(ɛ)ʀ.kla.ˈme/ /ʀ(i.)kla.ˈmɛ/ /ʀ(y.)kla.ˈme/ /ʀɛ.kla.ˈme/
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀ(i.)kla.ˈme/
• Ricepeures : ri·cla·mer

Viebe

riclamer (viebe å coplemint)

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	ricleme
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	riclemez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	riclemans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	riclemnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	riclemrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	ricleméve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	ricleme
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	riclemé
Ôtes codjowaedjes	come bouter

1. (v. sins coplemint) criyî k' on n' est nén d' acoird.
   • I vegnnut rclamer dzo nos fniesses.
2. (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « po ») dimander tot criyant (ene metowe sacwè).
   • Sire, li peupe riclame po ses droets.
3. (v. sins coplemint) acertiner ene sacwè.
   • Gabon, awousse 2023. Li ci k' a stî disdjoké si lome Ali Bongo. I vneut djusse di rclamer awè wangnî les vôtaedjes, por lu co sey prezidint 7 ôtès anêyes — Lucien Mahin, Li Rantoele, l° 107 p. 4.
4. (viebe å coplemint) ridmander (des sacwès prustêyes).
   • K' i vegne riclamer lu-minme ses sôs — Motî d’ Djivet (fråze rifondowe).
   • On bankî, c' est onk ki vs prustêye on paraplu cwand i fwait bon et ki vos l' riclame cwand i cmince a ploure — Louis Baijot (fråze rifondowe).
   • Il avént rsåvé on ptit efant d' ût djoûs après l' radmarêye, et gn aveut ût meres kel riclamént.
5. (viebe å coplemint) dimander ene sacwè k' on-z aconte meriter.
   • Asteure, on va pus lon … On lzî va rclamer di l' ôr — Paul-Henri Thomsin, ratournant Lès schtroumpfs èt lès bèrikes èmacralêyes, 2021, p. 13 (fråze rifondowe).
6. (viebe å coplemint) priyî (on sint, ene sinte) po-z aveur ene sacwè k' on vôreut bén.
   • Onk k’ a l’ pougn djus brait après s’ mame… En ôte ki broûle di five, riclame li Mwaisse do cir … A clicotes, sins aidants, sins cpagnons, sins cnoxhances, li ci ki n’ mourt nén cial ca seur mori pus lon. — Joseph Mignolet, « Al Bèle Fontinne », comèdèye di treûs akes, 1924, p.6 (fråze rifondowe).
7. (viebe å coplemint) cåzer tot djhant do bén, fé l' riclame (d' ene sakî, d' ene rilomêye sacwè).
   • L' åbe do crestea å mitan des deus vås, i n' a personne ki nel kinoxhe, ki nel riclame, ki n’ vis l’ acsegne — Henri Simon, dins «Li moirt di l' åbe» (fråze rifondowe et rarindjeye).
   • Il ont språtchî l' innmi dzo leu talons;
     On ls a rclamé les pus vayants k' i gn åye
     Vola pocwè ns estans firs d' esse Walons — Théophile Bovy, Li Tchant dès Walons (fråze rifondowe).

Parintaedje

• riclame, riclameu, riclamaedje
• riclamance, riclamant
• riclamåcion

Sinonimeye

si plinde

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• ruclamer / rclamer : S0
• èrclamer / rclamer : O4
• riclamer : E1
• riclamè / r’clamè : C8
• rèclamer : E1, E170, S0

E rfondou walon :

• riclamer : R13
• riclamer u erclamer / rclamer : R10 ^(lére)

Ratournaedjes

fr= réclamer, protester en= to rail, to protest

1. F. invoquer.