rabate
Walon (Rifondou)
candjî
Etimolodjeye candjî
Do viebe «bate», avou l’ dobe betchete « ra- » di raprepiaedje des viebes
Viebe candjî
| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rabate |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | rabatoz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | rabatans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | rabatnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rabatrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | rabateu |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | rabate |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rabatou |
| Ôtes codjowaedjes | come mete |
rabate (viebe å coplemint)
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.1. rissaetchî ene sacwè dins on conte. I m' a rabatou 5 åcint so totes les martchandijhes. F. discounter, faire une remise, un rabais de. tot conté tot rabatou; u: tot pezé tot rabatou : a) cwand tos les contes on yeu stî fwaits. F. au total après remises. b) (imådjreçmint) cwand on-z a yeu tuzé a tot. F. tout compte fait, en définitive, en conclusion. rabate ene roye achever èn an (di scole). deus rabatous d' cénk, ça fwait cbén ? deus foû d' cénk (ôte manire walone di fé fé ene soustraccion).
2. fé ridischinde. Ene discapotåve, c' est ene oto avou on toet k' on pout rabate cwand i fwait tchôd. Avou si ptit tchapea rabatou so si hanete, Tchåle Trenet ridjibléve so les plantches come on hardi pierot (B. Hosslet). F. rabattre.
3. (mot d' forestî) ricôper les stoks des åbes abatous trop hôt (çou ki rvént cåcome u a les abate on deujhinme côp). Dji esténs co gaméns, don a 14 ans; dj' avéns leyî des hôts stoks; ebén, li forestî a vnou dmander a nosse pere d' els aler tos rabate. F. recouper.
II. [v.s.c.]
1. rissaetchî des bokets d' on tecse. Pol Påye Uropeyinne des Lingaedjes Dilérins, ça n' a nén stî åjhey: on-z a rabatou, refacî eyet pacô cåzumint s' apougnî po on mot (J. L. Fauconnier). F. amender.
2. ragoler (ravoyî li foumire aviè l' tchambe), tot cåzant d' ene tchiminêye. Gn a nosse tchiminêye ki rabat. rl a: ragoler, ricraetchî, tezi, riboufer, rabôgyî. F. refouler.
III. si rabate [v.pr.] ateri tot djåzant d' èn oujhea, d' èn areyoplane. Li rnåd ki vleut aprinde a voler, cwand il a arivé a tere: oyi, dit-st i, dji sai ddja bén voler, mins c' est po m' rabate ! rl a: si rashir. F. aterrir.
Parintaedje candjî
Mots d’ aplacaedje candjî
Codjowas candjî
rabate
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « rabate ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « rabate ».
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « rabate ».