poûssire
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « pulvis » (minme sinse), avou l’ cawete « -ire ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /puː.ˈsiːʀ/ /puː.ˈsɛːʀ/ /puː.ˈʃɛːʀ/ /puː.ˈsøːʀ/ /poː.ˈsiːʀ/ /puː.ˈsiː/ /puː.ˈsi/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.79 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /puː.ˈsiːʀ/
- Ricepeures : poûs·sire
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
poûssire | poûssires |
poûssire femrin
- tot ptit boket di solide, ki vole e l' air, pu s' rashir so les meubes et les ahesses.
- (Tot est prôpe) A pårt, ossu, l' poûssire ki doime påjhirmint — Lucien Somme, L’èfant d’on-ôte, p. 82 (fråze rifondowe).
- solide molou, broyî trop fén.
- Vosse molaedje est trop fén; on piede bråmint del dinrêye a poûssire.
- Et, come i fåt k' tot passe, et k' on bea djoû vénrè
K' i toumront tchaeke e blesse, i lyi pôrè co dire :
«Ti n' es nén pus ki mi, ca ti n' es k' del poûssire !»
— Henri Simon, "Li rvindje di l' åbe (fråze rifondowe). - Douvént fjhoz vs ene laide taetche sol riyante Walonreye
Avou cisse noere poûssire ki plake so vosse souweur ?— Louis Lagauche, "L' inmant", Å neûr payîs dè l’ hoye, (1947), p. 129 (fråze rifondowe).
- brouyård (totes ptitès fenès gotes).
- Ene triclêye di coirbås k' volèt å raeze des fiesses Ramoenne a rispeus côps di ses toctants penas Ene poûssire di crouwesse colêye a les copetes. — Luc Declercq (fråze rifondowe).
- Li houzon d’ air, curieus, naxhtêye
S’ enonde, s’ arestêye, tins k’ i ksemtêye
Ene poûssire ossu fene ki rén … — Martin Lejeune, "L’amour vint dè passer", dins « L’année des poètes » (1892), p. 230 (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- li poûssire a volé (gn a yeu ene astrapåde)
- Mins Pire a ralé å cåbaret; mins si grosse feme l' a vnou rescontrer; et ç' côp ci, l' poûssire a volé (arimé ritrové mon les Walons del Wisconsene).
Parintaedje
candjîMots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjî- (pitit boket d' solide) : cinde, moujhneure, ploumtion
- (pitit boket d' solide ki djinne) : barbôjhe, mannesté, nichté, måssîsté
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- poûssire : R13