diswåkî
Walon (Rifondou)
candjî
Etimolodjeye candjî
Do viebe « wåkî » avou l’ betchete « dis- » di disfijhaedje des viebes, çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- (avou betchete dis-) /dis.wɔː.ˈkiː/ /dis.waː.ˈkiː/ /dis.wa.ˈkiː/ Prononçaedje a radjouter
- (avou betchete di- nén spotcheye) /də.waː.ˈkiː/ /də.waː.ˈkje/ /di.wa.ˈkiː/ /di.joː.ˈkɛ/ Prononçaedje a radjouter
- (avou betchete d-) /dwɔː.ˈkiː/ /dwaː.ˈkiː/ /dwoː.ˈke/ Prononçaedje a radjouter (betchfessî å) (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dis.wɔː.ˈkiː/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : dis·wå·kî
Viebe candjî
| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | diswåke |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | diswåkîz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | diswåcans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | diswåcnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | diswåcrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | diswåkive |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | diswåke |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | diswåkî |
| Ôtes codjowaedjes | come waitî |
diswåkî (viebe å coplemint)
- (mot des tchveas) mete les tchveas tot comelés.
- Li grand vint m’ diswåke tote — Motî Haust (fråze rifondowe).
Ortografeyes candjî
Ratournaedjes candjî
Pårticipe erirece candjî
| singulî | pluriyal | |
|---|---|---|
| omrin | diswåkî | diswåkîs |
| femrin | diswåkeye | diswåkeyes |
diswåkî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "diswåkî".
- Dji m' a tote diswåkî tot fjhant li dgodjeye — Motî Forir (fråze rifondowe).
Addjectif candjî
| singulî | pluriyal | |
|---|---|---|
| omrin | diswåkî | diswåkîs |
| femrin padrî | diswåkeye | diswåkeyes |
| femrin padvant | diswåkeye | diswåkeyès |
- k' a les tchveas tot ecramyîs.
- Dji so tote diswåkeye — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Cwand vosse bele maitresse est vnowe å radjoû,
Eco rôze di sene, on pô diswåkeye — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 112, "Lès såhons dè coûr" (fråze rifondowe).
- k' a tote si twelete disfwaite.
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- dwakèy : G205
- d'wåkêye : G205
- dèwâké : E200
- dizwôkèy : G205
- dwâkéy : G205
- dwâkèy : G205
- diswâkyé : G205
- déswåki : G205
- de̊wâkyé : G205
- dizwåkîy : G205
- dézwåkîy : G205
- dùzwåkîy : G205
- diswåkî / diswåkêye : G205
- de̊wâki : G205
- de̊wâkî : G205
- diôkéy : G205
- dishôkyîy : G205
- diwakèy : G205
- diswakèy : G205
- dizwâkèy : G205
- dwâké : G205
- dwâkî : G205
- dwôkèy : G205
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- duswåkî : — Martin Lejeune.