Rawete:Codjowaedje do walon/esse
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | esse / sey | aveur/awè stî |
Djerondif | e-z/tot-z estant | e-z/tot-z åyant stî |
Pårticipe | estant | s(i)tî / s(i)tou |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dj’ | so | a stî |
t’ | es | as stî |
il/elle/on-z | est | a stî |
ns/dj’ | estans | avans stî |
vs | estoz | av(oz) stî |
il/elle | sont | ont stî |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dj’ | esteu / î / ere | aveu stî |
t’ | esteus / îs / eres | aveus stî |
il/elle/on-z | esteut / ît / ere | aveut stî |
ns/dj’ | esténs | avéns stî |
vs | estîz | avîz stî |
il/elle | estént | avént stî |
Erirece | Ripassé erirece | |
dj’ | esta / fouri | ava stî ouri stî |
t’ | estas / fouris | avas stî ouris stî |
il/elle/on-z | esta / fourit | ava stî ourit stî |
ns/dj’ | estîs / fourîs | avîs stî |
vs | estîs / fourîz | avîz stî |
il/elle | estît / fourît | avît stî |
Futur | Ripassé futurrece | |
dj’ | s(e)rè | årè stî |
t’ | s(e)rès | årès stî |
il/elle/on-z | s(e)rè | årè stî |
ns/dj’ | s(e)rans | årans stî |
vs | s(e)roz | åroz stî |
il/elle | s(e)ront | åront stî |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dj’ | soeye / fouxhe | åye sitî |
ki t’ | soyes / fouxhes | åyes sitî |
k’ il/elle/on-z | soeye / fouxhe | åye sitî |
ki ns/dj’ | soeyanxhe / fouxhanxhe | åyanxhe sitî |
ki vs | soeyoxhe / fouxhoxhe | åyoxhe sitî |
k’ il/elle | soeyexhe fouxhnuxhe |
åyexhe sitî euxhnuxhe sitî |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dj’ | estaxhe / fouxhe / fourixhe | euxhe sitî |
ki t’ | estaxhes / fouxhes / fourixhes | euxhes sitî |
k’ il/elle/on-z | estaxhe / fouxhe / fourixhe | euxhe sitî |
ki ns/dj’ | fouxhénxhe / estaxhénxhe | euxhénxhe sitî |
ki vs | fouxhîxhe / estaxhîxhe | euxhîxhe sitî |
k’ il/elle | fouxhénxhe / estaxhénxhe | euxhénxhe sitî |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dj’ | s(e)reu | åreu stî |
t’ | s(e)reus | åreus stî |
il/elle/on-z | s(e)reut | åreut stî |
ns/dj’ | s(e)réns | åréns stî |
vs | s(e)rîz | årîz stî |
il/elle | s(e)rént | årént stî |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
soeye / fouxhe | åye sitî | |
soeyans / fouxhans | åyanxhe sitî | |
soeyoz / fouxhoz | åyoxhe sitî |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.