Alofômes di s(i)- / (e)s-
Cogne prumrece
(dirî voyale)
Dispotchaedje
(dirî cossoune)
Divanceye voyale
(dirî cossoune)
sclimbe siclimbe esclimbe

Etimolodjeye

candjî

Bodje « climbe »

  • avou l’ betchete « s- » di rsaetchaedje, sins climbe (nén scwåri) (sustantif)
  • avou l’ rafoircixhante betchete « s- » (bén scwåri) (addjectif) (etimolodjeye nén acertinêye)

ou tayon-bodje vî hôt almand « slimb » (di biyaire)

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
sclimbe sclimbes

sclimbe femrin

  1. (mot d’ boskiyon) gros bwès bén droet, del groxheur d' on mantche di ramon al cene do bresse, on mete a on mete et dmey long, nén findou.
    • Nos irans cweri nos sclimbes å bwès do tins k’ i djale Jean Guillaume (fråze rifondowe).
    • Les sclimbes sont metowes dressêyes dins l' for ; li pus foite tcholeur va dner do fier di meyeuse cwålité Charles Massaux (fråze rifondowe).
    • Li comere avize deus belès sclimbes, les vni stamper et les stitchî padrî l' tcherete, po l' pleur wårder a plat Chantal Denis (fråze rifondowe).
    • Il adouye ene tronce di tchinne ki n' a cåzu pont d' åbon et i rsoye ene siclimbe k' i disgroxhit avou ene hepe divant del poirter su s' tour å bwès Léon Gengoux (fråze rifondowe).
  2. grosse coxhe, metans ås sapéns d' orire.
  3. (pus stroetmint) (mot d’ houyeu) boket d’ bwès, 3 a 5 cm lådje, et 1,20 a 1,80 m. long, po mete so les måjhires di fråle tere, u po rfé les plafonds d' ene taeye ki s' leyént aler.
    • El tcherpinte dischind do pilé sol voye ; les béles, å toet, shuvnut l' inclinåjhon, marcant les havêyes, erloyeyes dins l' ôte sinse pa les sclimbes Firmin Callaert, dins «Fosse» (fråze rifondowe).
  4. (mot d’ houyeu) (muzeure) ancyinne muzeure di l’ ovraedje d’ èn ovrî d’ taeye ki valeut 1 mete 60.
    • Cisse samwinne, dj’ a fwait deus béles et ene esclimbe.
  5. coide ki raloye les pîces d’ on hourdaedje (k’ a dandjreus replaecî on bwès del minme longueur).

Parintaedje

candjî

Mots d’ aplacaedje

candjî

Mots vijhéns

candjî

rondin, clepere, bwejhe, schene, schinete, schete, pietche / pîce

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C62, E1, R13

Ratournaedjes

candjî
rond bwès d' on mete
bwès d' mene

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin sclimbe sclimbes
femrin padrî sclimbe sclimbes
femrin padvant sclimbe sclimbès

sclimbe omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. bén plat, ki n' a ni bosse ni fosse.

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E1, R13

Ratournaedjes

candjî
ki n' a pont d' graevleures

Sourdants

candjî
  • (definixha do sclimbe di houyire): O104 p. 55
  • (etimolodjeye bodje vî hôt almand): G0 t. II p. 348