Dobès rfondowes
sôdård   sôdår

Etimolodjeye

candjî

Bodje itålyin « soldo » (traitmint do sôdård) mot k' a eto dné l' walon «», avou l’ cawete « -ård », pal voye do vî lingaedje d’ oyi (vî francès « soude », paymint ås sôdårds).

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
omrin sôdård sôdårds
sôdår sôdårs
femrin sôdåre sôdåres
sôdårresse sôdårresses

sôdård omrin

  1. (mot d’ militaire) (no d’ mestî) ome ki va a l' årmêye, et s' bate po s' payis.
    • Les sôdårds ont magnî tot l' payis Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Les sôdårds ki sont mî poirtant endiront å front po esse replaecîs pa des måhaitîs, ki seront a leu toû, replaecîs pa des pus måhaitis Les crwès dins les bruwères (fråze rifondowe).
    • Vos vs sovnoz do crechef di tos ces gris sôdårds
      Ki dmoréve dins troes plaeces el grande måjhon Widår? Louis Piron (fråze rifondowe).
  2. (imådjreçmint) coraedjeuse djin.
  3. grosse djåbe d' avoenne (u troes cwate pitites) loyeyes pås påtes, et dressêyes sol tchamp.
    • Il ont co des sôdårds d' avoenne.

Ratourneures

candjî
  1. gn a nole si grande guere k' i ndè schape on sôdård
  2. sôres di sôdårds : simpe sôdård, sôdård a pî (F. fantassin.), sôdård a tchvå (F. soldat de cavalerie.).
  3. sôdård a platene : li ci k' a ene platene (on bouclî) po s' waeranti.
  4. prumî-sôdård : sôdård ki prind l' plaece do coporå, s' il astchait.
  5. intrer dins les sôdårds; roter sôdård, aler sôdård : moussî a l' årmêye.
  6. fé s' tins d' sôdård, fé deus ans d' sôdård : po cwand on fwait s' siervice.
  7. s' egadjî dins les sôdårds : î aler po-z î dmorer, come mestî.
  8. abiyî a sôdård u : moussî a sôdård : avou des mousmints d' l' årmêye so s' dos.
    1. aveur on vizaedje come on trô d' cou abiyî a sôdård: laid traitaedje a ene djin.
  9. latén d' sôdård : (linwince) patwès latén djåzé pås sôdårds romins k' a dné des mots k' i gn a ezès romans lingaedjes. F. bas-latin.
  10. On n' fwait nén l' guere so on sôdård près u : on n' arestêye nén l' guere po on sôdård : i n' fåt nén s' discoraedjî al prumire piete.
  11. on mwais sôdård : on schitåd.
    F. poltron.
  12. Ké sôdård ! :
    1. ké coraedjeus !
    2. (tot djåzant årvier): ké couyon.
      F. peureux.
  13. on bon sôdård : dijhêye po ene coraedjeuse feme.

Mots d’ aplacaedje

candjî

Parintaedje

candjî

sôdårreye

Sinonimeye

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S40

Ratournaedjes

candjî
onk ki va a l' årmêye