plantchî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « plantche », avou l’ cawete « -î ».

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /plã.t͡ʃiː/ /plɔ̃.t͡ʃiː/ /plã.t͡ʃjɛ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /plã.t͡ʃiː/
• Ricepeures : plan·tchî

Sustantif

singulî	pluriyal
plantchî	plantchîs

plantchî omrin

1. plantches metowes ene dilé l' ôte, sovint po poleur roter dsu.
   • Ele ni savtêye djamåy pus k' so do plantchî — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
   • Li triboulom, c' est ene sôre di plantchî avou des craeyes dins la k' on-z a stitchî des pires.
   • Li scriftôr avou l' tapis del tåve bagnént-st e l' aiwe k' abrotcha foû do våze ki l' feme djeta sol plantchî avou les rôzes k' estént dvins. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.8 (fråze rifondowe).
2. prumî astaedje d' ene måjhone. On dit eto : la-hôt.
   • Dj' avéns deus tchambes å plantchî
   • Avou tot l' grin, li plantchî aveut foncé.
   • K’ on laiye årder si kénket di s’ pus roed sol plantchî. — Joseph André, "Dizos leû fèrome", 1919, p.39 (fråze rifondowe).
3. astaedje.
   • I dmorént å troejhinme plantchî
   • D' ene viye cassene, end avént fwait ene bele måjhone a deus plantchîs — Gilbert Renson (fråze rifondowe).
   • Vos trevåtchîz l' Plaece di l' Univiersité, et vs arivez al Fondåcion Humblet, et c' est å prumî plantchî — Yves Paquet (fråze rifondowe).

Ratourneures

1. fås plantchî: plantchî metou po catchî ene sacwè, mins k' on n' pout nén roter dsu.
   • Tchaekes anêyes diviè Tenneus-Rowe,
     Li Mouze a troes cwårts discrexhowe,
     Si racovreut d' on fås plantchî— Joseph Vrindts, "Vîx Lîge" (1901) p. 4, "Sov’nance d’Hiviér" (fråze rifondowe).
2. mi amagnî fwait plantchî: i n' passe nén; dji nel sai didjerer.
   • Matante tûtlêye cobén on verkin cwand si amagnî fheut plantchî — Philippe Maudoux (fråze rifondowe).

   F. "nourriture reste sur l'estomac".

3. rabressî l' plantchî: toumer.

   F. "faire une chute".

4. sol plantchî: å plantchî.
   • Fijhoz tot dous djim' va monter sol plantchî — Louis Remacle (fråze rifondowe).

   F. "à l'étage".

5. les plantchîs: les tchambes å prumî astaedje.
   • Dj' a rnetyî tos les plantchîs.

   F. les chambres à l'étage.

6. aveur ene linwe come on plantchî d' gurnî

Parintaedje

plantchter, plantcheyî.

Ortografeyes

Divant 1900 :

• planchî : E203 ^(lére)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• plantchî : O4, S0
• plantchi : C8

E rfondou walon :

• plantchî : R10 ^(lére), R13

Ratournaedjes

F. "plancher". F. "étage".