Loukîz eto : Pexhon.

Etimolodjeye

candjî

Tayon-bodje latén « piscem » çou ki dene on mot avou l’ cawete « -on ».

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
pexhon pexhons

pexhon omrin

  1. (no d’ biesse) biesse ki skepeye et viker dins l’ aiwe, avou des oxheas et des naivirons.
    • C’ esteut on pexhon k’ on trovéve dins Mouze.
    • Po on côp k' i daléve prinde on gros pexhon ! (...) Ké bidon ! Il a falou on bon moumint po cachî a sôrti l' pôve biesse wôr di l' aiwe Jean Goffart, Dji m’ lome Mèliye (fråze rifondowe).
    • Tot d’ on côp, li rwè-pexheu plonke el claire aiwe; il est foirt adjete; li pexhon s’ kitape resseré comifåt e triviè do betch. Léon Demarche (fråze rifondowe).
    • Cwand l' pexhon esteut ene idêye gros, i vs fåreut vey kimint ki l' rapexheu s' kitråynéve po dire del fé passer tot etir e s' buzea. I s' kitoirtchive et fjheut des foices tot parey k' alaxhe sitronner Jean Lejeune di Djoupeye, Avå trîhes èt bwès, p. 180 (fråze rifondowe).
  2. (amagnî) amagnî fwait avou cisse sôre di biesse la.
    • Fåt magnî do pexhon deus côps l’ samwinne, sapinse ås docteurs.
    • S' i fåt magnî do pexhon po divni pus sûti, dj' end a nén dandjî, mi, puski c' est les vacances Paul-Henri Thomsin, dins Li Ptit Bouttchike (fråze rifondowe et rarindjeye).
    • Vos ploz radjouter sacwantès grevesses ki vos sievroz avou vosse sope ås pexhons Charles Massaux (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. come on pexhon dins l’ aiwe : a l’ åjhe.
  2. come on pexhon dins on bouxhon di spenes ou come on pexhon dins ene djåbe di strin ou come on pexhon dins ene håye
  3. c’ est todi l’ gros pexhon ki magne li ptit
  4. bagnî (u naivî, naedjî) come on pexhon : bén naedjî.
  5. si fé martchand d’ pexhons li nute di Påke : fé åk di triviè.
  6. c’ est l’ såce ki fwait magnî l’ pexhon : dijhêye po on mwais amagnî bén prezinté.

Parintaedje

candjî

 Loukîz a : « pexhe »

Mots d’ aplacaedje

candjî

Ortografeyes

candjî
E li scrîta (1100-1600) :
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
biesse ki vike dins l’ aiwe
amagnî di cisse biesse la

Waitîz eto

candjî

  Lijhoz l’ årtike pexhon so Wikipedia