påsse
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « pasta » (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pɔːs/ /paːs/ /poːs/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɔːs/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
påsse | påsses |
påsse femrin
- (mot d’ boledjreye-påstedjreye) maxhaedje di farene et d' aiwe, po fé do pwin, des påstedjreyes et des sfwaits amagnîs.
- Li grijhe påsse gonfele po s' plaijhi dissu l' apas do for ki ronfele — Danielle Trempont (fråze rifondowe).
- tolminme ké mol prodût, ene miete placant, dj' ô bén del minme consistance k' on maxhaedje di farene et d' aiwe.
- (mot d’ pexheu) sôre d' amoice.
- Et mes amoices, don, k’ estént cmandêyes ? Dj’ end a dji n’ sé cbén d’ sôres. (i drouve si saetch). Loukîz, vola del påsse ; cial, c’ est do sonk, pwis des viers, di l’ avoenne, des ceréjhes, do froumadje et co deus troes sôres ki dji n’ sai nén mi-minme çou k’ c’ est ! — Henri Simon, « Sètche, i bètche » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.36 (fråze rifondowe).
- DJÅKE. Mi tchene e-st ele cûte ?
LIZA. -Awè.
DJÅKE. (al tåve). - Dji m' va côper m' påsse et m' froumadje adon.
LIZA. -Ni vnoz nén co avou tos vos flairants sacwès so m' prôpe tåve, savoz !
DJÅKE. -Flairants sacwès ? C' est des betchêyes, des viers, do froumadje, del påsse, do sonk… — Joseph Mignolet, "Milionêre !" (1934), p.3-4 (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- esse di påsse
- esse d’ ene boune påsse
- prusti l' påsse : pougnî dvins a grands côps, divant del cure.
- li påsse est levêye, on pout aloumer l' for : dijhêye a onk (ene) ki s' leve (djeu d' mot).
- påsse ås dints : prodût, sovint blanc, k' on mete sol broushe a dints po s' netyî les dints.
- F. dentifrice.
- påsse å papî : prodût fwait a pårti d' celuloze ki, on côp stindou et setchî, va fé l' papî.
- påsse ås pexhons : prodût k' on fwait avou del tere et des amagnîs et k' on tape a l' aiwe po-z assaetchî les pexhons.
Parintaedje
candjî- påstea, påsté, påsteus, påstreye
- påstî, påstire, påstresse
- påstedje, påstedjî, påstedjresse, påstedjreye
- epåster
Mots d’ aplacaedje
candjîOmofoneye possibe
candjî- pôce (o.n., gros doet)
- pôsse (mouvmint do sonk k' on sint)
- pôze (f.n. sene di muzike)
- poize (pôze, moumint k' on state a l' ovraedje)
Ortografeyes
candjîE rfondou walon :