Etimolodjeye

candjî

Do viebe « mete », avou l’ cawete di codjowaedje « -ans ».

Codjowa

candjî

metans

  1. indicatif prezintrece, prumire djin do pluriyal, do viebe « mete ».
    • Nos metans co 100 uros dsu !
  2. kimandeu prezintrece, prumire djin do pluriyal, do viebe « mete ».
    • Metans nos a l’ ovraedje.

Ratournaedjes

candjî
Indicatif
Kimandeu

Adviebe

candjî

metans (nén candjåve)

  1. metou dé onk ou sacwants egzimpe(s).
    1. ki les anonce (metou padvant)
      • Djan-Pire Dumont a eto scrît del prôze nén racontrece, metans sol Hongreye. Lucyin Mahin.
    2. ki racsegne ki çou k’ on vént d’ dire divant, c’ end esteut.
      • Li walon nonnrece n’ est nén bén pårti do walon do Payis d’ Lidje. Les accints d’ Derbu, Marcour, et del Viye Såm, metans, serént puvite metous avou l’ Hôte-Årdene k’ avou l’ Basse-Årdene. Lucyin Mahin.
  2. anonce ene avirance chifrêye d’ ene sacwè ki n’ esteut nén mzurêye.
    • On roman, c’ est on live, avou on scrijhaedje di prôze, long assez (metans, al boune, 50 pådjes), ki raconte ene sipoûle avou des djins ki n’ ont dandjreus nén egzisté podbon. Lucyin Mahin.
  3. po dire k’ on est nén seur mins k’ ça doet esse cwand minme çoula.
    • Mins l’ etermint, ci fout ene sacwè d’ teribe. Gn aveut èn ome, on mononke metans, ki poirtéve li ptit waxhea so ses spales. Louis Remacle, Proses wallonnes, p. 72 (fråze rifondowe).
    • « Gn a ene lampe viè l’ pont », a-t i dit m’ popa tot ramoussant. « Onk k’ est al wåme, metans ». Louis Remacle, Proses wallonnes, p. 157 (fråze rifondowe).

Mots d’ aplacaedje

candjî

metans ki

Sinonimeye

candjî

Ratournaedjes

candjî
djondant èn egzimpe  Loukîz a : par egzimpe
divant ene avirance
po dire k’ on est cåzu seur di ça  Loukîz a : azår