kimagnî

Walon (Rifondou)

Alofômes di k(i)- / co-
Plinne cogne Lidje-Årdene (betchete sipotchåve)	Cogne Nameur-Tchålerwè (betchete nén spotchåve)	Sipotcheye cogne Lidje-Årdene
kimagnî	comagnî	cmagnî

Do viebe «magnî», avou l’ betchete « ki- » des viebes, çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	kimagne
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	kimagnîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	kimagnans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	kimagnnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	kimagnrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	kimagnive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	kimagne
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	kimagnî
Ôtes codjowaedjes	come waitî

kimagnî

(viebe å coplemint) magnî d' tos les costés.
(viebe å coplemint) (pus stroetmint) pa des ptitès biesses.
- C’è l’ dâll del fameûze atèlaie, di l’èwaré rmow-maneg d’ûtante-noûf (...) k’a cboüî tott lè tiess, èfouwé to lè cervai, k’a rtoûrné l’monte, fâ-t-i dîr, com on coturî ritoûnn on vî pelé justâkôr kimagnî dè mott — Henri Forir, Notul so lè bazè skol dè vî tin, 1862.
(viebe å coplemint) (imådjreçmint) dismoure pidjote a midjote.
- Pôve viye grand-mere, ele n' est pus la…
  Si cariot covrou d' toeles d' araegne,
  Doime sol gurnî. Li tins l' kimagne— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 117, "Grand-mére å cariot".
(viebe å prono) : Loukîz a : « si kimagnî ». si fé mori.
- Si grand cour s' a cmagnî Avou tos mes displits — Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
- Pus moirt ki vike, i dvént bablou
  I pinse k' ene macrale l' a pierdou
  I fruzixh, si cmagne, si mågreye
  Ossu honteus d' on sfwait displi
  K' on vî rnåd k' ene poye åreut pris
  — Ep. Martial, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, ‘’Li savtî des recoletes’’, 69-73 (fråze rifondowe).
- So cisse tere, totafwait s’ kimagne,
  Tome a bokets,
  Pår ki persone ni rapîçtêye
  Ses noveas trôs ! — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.160, “Li Vîx Molin” (fråze rifondowe).

E cisse pådje ci, n’ a pont d’ ratournaedje pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame.