tchiveye
Plinne cogne (råle) | Spotcheye cogne |
tchiveye /ʧi.'vɛj/ |
tchveye /ʧfɛj/ |
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « clavĭcŭla » (« pitite clé »), dj' ô bén li minme tcherpinte ki «clavete».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /t͡ʃi.ˈvɛj/ /t͡ʃy.ˈvɛj/ /t͡ʃy.ˈviːj/ /t͡ʃɛ.ˈviːj/ /t͡ʃy.ˈviː/ (betchfessî ey)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃi.ˈvɛj/
- Ricepeures : tchi·veye
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
tchiveye | tchiveyes |
tchiveye femrin
- pitite ronde bårete di bwès, u d' fier metowe po fé tni eshonne deus pîces.
- Dissu l' pas d' ouxh di s' foidje, li tcheron dit ås troes galants: «Pusk' i paret k' mi feye vos a toumé ddins l' ouy, on n' frè pont d' egzamin e scrijhant dsu ene foye; Li ci d' vozôtes ki m' sårè li tchveye li pus bele wangnrè l' procès docôp po courtizer Adele.»
- Tot l’ monde vout vey
Li ptit dint, blanc come do laecea,
Ki stitche come ene pitite tchiveye
Foû del grosse djoixhe di nosse gurzea— Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.140, « Li prumî dint » (fråze rifondowe).
- (antomeye) oxhea do dzeu do pî ki brike difoûtrinnmint. Li pårteye do coir etur li pî eyet l' djambe.
- Å minme moumint, ses pîs et ses tchveyes so rafoircixhît. I potcha so ses pîs et ataca a roter. — Jean-Marie Lecomte, L’ Oûve dès-Apôtes (ratournaedje) (fråze rifondowe).
- Elle estént plinnes di bleus, di l' awinne del djambe disk' al tchiveye. — Lucyin Mahin, Vera (fråze rifondowe).
- Nouv moes k' ça deure, li balon: (…) çou k' ele poite e s' vinte ki lyi infele ses tchveyes — Joseph Bodson, Mârîye - One vikêrîye, p. 37 (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- èn pus tni ni a tchveyes ni a clås : toumer e bokets, tot cåzant d' ene usteye.
- èn pus tni ni a tchveyes ni a broke : esse tot discatibulé, fizicmint u morålmint, tot cåzant d' ene djin.
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjî- (pitite ronde bårete di bwès): broke, (tirante broke), bosson
Dizotrins mots
candjîwesse, brokete, tchiviyete, lambert, govion / godjon, sclimbea, clipea, sera, stitchete, stitchea, doetoe, fåsset, boute-foû / tchesse-foû / tchesse-clå, clé, coûtroe
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C13
Ratournaedjes
candjîWaitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike tchiveye (discramiaedje) so Wikipedia