patwès

mot «patwès» prins d' on tite di live

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Calcaedje do francès « patois » (minme sinse); lu-minme svierba do bodje vî francès « patoier » (fé aler les mwin, håspler po s' fé comprinde come les sourds-mouweas), do bodje francès « patte » avou l' cawete -oyer.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /pa.ˈtwɛ/ /pa.ˈtwa/ (fok deus prononçaedjes)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /pa.ˈtwɛ/
• Ricepeures : pa·twès

Sustantif

singulî	pluriyal
patwès

patwès omrin

1. (linwince) (rabaxhanmint) lingaedje dilérece, loukî come ene mwaijhe manire di djåzer li lingaedje ricnoxhou et aprindou dins les scoles.
   • L’ ouxh si tape å lådje ! M’ a-t-on fwait ene surprijhe ?
     Ene djonne feme mi djåze e-n on laid patwès. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Riv’nou », 1911, p.84 (fråze rifondowe).
2. (camaerådreçmint) diyaleke, lingaedje coinrece.
   • Li djonnesse di Lidje, voess, roveye li glwere,
     Des bleuwès surales et del Djambe di bwès,
     Et s' reye-t-ele des omes ki scrijhèt l' istwere,
     E nosse deur patwès— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.11 (1929), "Èl houtche di m’grand-mére" (fråze rifondowe).
   • Dj' ataka, plin d' prèstance,
     O nosse vigreûs patwès,
     Des bokets d' circonstance
     Èmantchis a l'èsprès! — Camille Gaspard.
   • C’è-st-on foû bia lingadje qu’on cause après nos-ôtes
     Qui raconte sès racènes au d’ truviè d’ sès patwès
     Qui cause come one tchanson èt sint bon come one vôte
     Qui d’chind dins vosse gosî come on vêre di pèkèt. — Chantal Denis.

Ratourneures

1. patwès d' Paris: lomaedje do francès, a môde di rvindje siconte des cis ki lomèt l' walon «patwès».
2. patwès gåmès: no (nén rabaxhant) do gåmès
3. patwès latén (mot d' linwincieus) : latén djåzé pås sôdårds romins k' a dné des mots k' i gn a ezès romans lingaedjes. On dit eto: latén d' sôdård.

Rilomêye do mot

Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke

• Ene saye di croejhete di nosse patwès : pitite croejhete da Lucien Léonard pol walon do payis d' Nameur, Dinant, et ene miete l' Årdene djusse djondant.
• Academeye des patwès gåmès

Ratournaedjes

(djusse les ratournaedjes avou l' minme rabaxhant sinse, nén obdjectif)

rabaxhanmint, lingaedje dilérece, nén ricnoxhou

• Espagnol : patués ^(es)
• Francès : patois ^(fr)
• Occitan : patés ^(oc)

Waitîz eto

Lijhoz l’ årtike patwès (discramiaedje) so Wikipedia