alaedje
Etimolodjeye
candjîDo viebe « aler », avou l’ cawete « -aedje »
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.lat͡ʃ/ /a.laːt͡ʃ/ (betchfessî ae)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.lɛt͡ʃ/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
- Ricepeures : a·laedje
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
alaedje | alaedjes |
alaedje omrin
- no d’ fijhaedje et no di çou k’ est fwait (accion et si adierça) do viebe «aler».
- I vneut raconter a s’ mere tos les ptits alaedjes del samwinne. — Joseph Calozet (fråze rifondowe).
- Vos veyoz, mes efants : c’ est çoula, l’ alaedje do monde", di-st ele li cane e rawijhant s’ betch. — Lorint Hendschel. (ratournant H.C. Andersen).
- kiminçmint d' on mouvmint.
- L' alaedje est dné: sins s' pus honti, tot l' monde s' eploye, Et les tchansons s' enairixhèt come des fuzêyes. — Henri Simon (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî
- (pus stroetmint) manire ki l’ veye va dins ene metowe kiminålté d’ djins.
- El plaece di dire biesmint « bondjoû » come asteure, c' esteut l' alaedje, dinltins, di dire ene pitite fråze di circonstance (Båze di dnêyes di l' Årdene nonnrece).
- Åré, c' esteut eto li vî alaedje e l' Årdene, divinltins, todi — Lucyin Mahin.
Ratourneures
candjî- alaedje a gayet, a bok, a berå a måye : tchôde d’ ene vatche, ene gade, ene berbis, tolminme ké frumele.
- F. "chaleurs".
- alaedje ås comeres : hantaedje.
- F. "fréquentation amoureuse".
Sinonimeye
candjîPwaire minimom
candjîhalaedje (saetchaedje d' on batea avou des tchvås)
Ratournaedjes
candjîno d' fijhaedje di "aler"
- Francès : fonctionnement (fr), marche (fr), faits (fr) pluriyal, évènements (fr) pluriyal
kiminçmint d' on mouvmint
- Francès : mise en route (fr), mise en branle (fr), commencement (fr), début (fr),
manire ki l’ veye va
- Arabe : تقاليد (ar) = تَقاليد = taqâlîd
- Arabe marokin : 3ada = عادة; قايدة (ary) = qaida
- Almand : Gewohnheit (de)
- Inglès : habit (en), custom (en), tradition (en)
- Espagnol : costumbre (es)
- Francès : habitude (fr), coutume (fr), usage (fr), tradition (fr)
- Neyerlandès : gewoonte (nl), traditie (nl)