Etimolodjeye

candjî

Tayon-bodje latén « thēsaurus » (minme sinse) (avou on ristitchî R), lu-minme do bodje vî grek « θησαυρός » (thēsaurós, måjhon å trezôr publik).

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
trezôr trezôrs

trezôr omrin

  1. cofe avou bråmint des cwårs, ou des ôrreyes, k’ est sovint muchyî.
    • Ci k’ est nén mistere :
      Tot fougnant e tere,
      Ti schoupeles di l’ ôr,
      Ti trouves on trezôr. Philippe Lagrange (fråze rifondowe).
    • Djamåy ene comere n’ a fwait tocter s’ cour, paski l’ bele macrale ni lyi a seu dner l’ fameus trezôr k’ a fwait s’ måleur. Anatole Marchal, Li Dérène Chîje, p. 99 (fråze rifondowe).
    • I s’rafiyîv bin trope dè cori l’z’avinteûres là, d’vins les tchauds payîs, di s’bate avou les måriônes et d’s’aritchi d’leûs trésôrsJoseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 33.
  2. (imådjreçmint) sacwè k’ on lyi dene bråmint del valeur.
    • Nén dandjî do mete des berikes po s’ aporçure ki l’ plantiveuse rôbe ås fleurs racouve on trezôr k’ on s’ rafeye do cpôtyî. Jean Rode (fråze rifondowe).
    • Nos avéns deus trezôrs a dner come eritaedie a nos ptits-efants. Li prumî : on franc et rude walon avou tote si ritchesse… François Nyns (fråze rifondowe).
  3. (dins èn arinnoe) mot doûs d’ atôtchance.
    • Dijhoz mu cwè, vos, mi ptite nukete, mi ptit trezôr.

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî
  • (toplin des cwårs espårgnîs) : niyåd, plote, magzåd
  • (toplin des sacwès k’ ont ene valeur po sacwants) : niyåd
  • (plaece avou toplin des cwårs, k’ on åreut trové po viker sins bouter) : bôme, boûsse
  • (mot doûs d’ atôtchance) : cint-meye

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C13

Ratournaedjes

candjî
muchyi cofe avou bråmint des cwårs