ké
Walon (Rifondou) candjî
Divant cossoune | Divant voyale |
---|---|
ké | ké-n |
Etimolodjeye candjî
li cogne kéke vént do Tayon-bodje latén « qualis », li cogne °ké-n a rexhoû foû do vî walon °quen, lu-minme d'el Tayon-bodje latén « quīnam », li cogne di nosse tins shonne esse-st on rabindlaedje des deus bodjes.
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ke/ /kẽ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ke/
- Ricepeures : nén rcepåve
Nén definixhant prezintoe candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | ké / ké-n | kés |
femrin | ké & kéne | kés & kénès |
ké omrin et femrin
- mostere ene sôre nén tchoezeye di sacwès, ene djin nén relîte emey des ôtes.
- Dji m' aprotcha do Ptit Prince et lyi dmander di ké planete k' i vneut — Jean-Pol Grandmont, ratournant Saint-Exupéry (fråze rifondowe).
- (…) èn etrindjir, ene sakî k' on n' sait nén d' cwè çki s' vicåreye a stî fwaite, kés payizaedjes k' il a cnoxhou ou ké lingaedje eçk' i cåze — Lorint Hendschel, So l’ Anuti.
- Dinltins on scultéve li solea et l' lune po vey ké tins k' il aléve fé l' londmwin — Jean-Jacques Gaziaux (fråze rifondowe).
Ratournaedjes candjî
Prezintoe di dmande candjî
ké omrin et femrin
- dimande di tchoezi inte sacwants cayets, inte sacwantès djins.
- Ké tins k' i fwait ?
- Avou kés sôs (k’ t’ atchtêyrès cisse måjhon la) ?
- Cwand t' serrès t' live, ké novea live k' on t' aherrè ? — Léon Warnant (fråze rifondowe).
Ratourneures candjî
Ratournaedjes candjî
Prezintoe di sclameure candjî
ké omrin
- mostere li sbarmint (a bon) pol cwålité, li groxheur.
- Ké tcholeur !
- Po on côp k' i daléve prinde on gros pexhon ! (...) Ké bidon ! Il a falou on bon moumint po cachî a sôrti l' pôve biesse wôr di l' aiwe — Jean Goffart, Dji m’ lome Mèliye (fråze rifondowe).
- Ké ramadje asteure dins l' pazea ås grinnes; ké brouyaedje ! ké fiesse ! — Georges Pècheur (fråze rifondowe).
- mostere li rprotche.
- Ké macté bok !
- Mi grand-pere låtchive cobén on "nodidju". Mi grand-mere lyi djheut tot fjhant s' sene di croes : divant l' efant, les kés ramadjes ! (François Bovesse).
Ratourneures candjî
Ratournaedjes candjî
Nén definixhant prono candjî
ké omrin
Mots d’ aplacaedje candjî
Ortografeyes candjî
Omofoneye possibe candjî
Pwaire minimom candjî
- kè (cwè)