haeyåve
Walon (Rifondou) candjî
Etimolodjeye candjî
Bodje « haey- », bodje A do viebe « haire », avou l’ cawete « -åve »; ki pout esse haeyou.
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɛ.ˈjɔːf/ /ha.ˈjɔːf/ /hɛ.ˈjaːf/ (betchfessî ae, halcrosse rîlêye) (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /hɛ.ˈjɔːf/
- Ricepeures : hae·yåve
Addjectif candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | haeyåve | haeyåves |
femrin padrî | haeyåve | haeyåves |
femrin padvant | haeyåve | haeyåvès |
haeyåve omrin et femrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' on voet, k' on n' fwait nén voltî.
- Ké haeyåve tins !
- C' est ene sacwè d' haeyåve cwand i fåt rawårder si lontins — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- C' est on haeyåve ovraedje a fé — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- Rén d' pus haeyåve ki d' aveur des pouces e s' lét — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Ké pouri Chtroumf, ci la ! On haeyåve tchén, awè !— Paul-Henri Thomsin, ratournant Lès schtroumpfs èt lès bèrikes èmacralêyes, 2021, p. 32 (fråze rifondowe).
- copurade, k' est todi grigneus, tot djåzant d' ene djin k' a on mannet caractere ki fwait k' on l' haeyixh.
- C'est ene haeyåve feme.
- On haeyåve efant.
- Ki t' es pår ouy haeyåve — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- On haeyåve pindård — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Tot divnant vî, i dvént haeyåve — Motî del Hesbaye (fråze rifondowe).
- I lyi vént des rujhes; c' est po ça k' il est si haeyåve — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- I sont totsu haeyåve onk ki l' ôte — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Si dji n' î prind nén asteme, dji va divni haire, dji va tourner a viye haeyåve feme — Guy Belleflamme (fråze rifondowe)..
Ratourneures candjî
- haeyåve tchén : traitaedje po on grigneus.
- I n' sait çk' i vout; c' est on haeyåve tchén — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
Parintaedje candjî
Sinonimeye candjî
- (k' on voet, k' on n' fwait nén voltî) : haemåve, pelant, soyant
- (k' a on mannet caractere) : grigneus, haire
Sipårdaedje do mot candjî
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes candjî
k' on voet, k' on n' fwait nén voltî
k' a on mannet caractere
Sustantif candjî
singulî | pluriyal |
---|---|
haeyåve | haeyåves |
haeyåve omrin
Ratournaedjes candjî
Loukîz a : grete-cou