fadêye

Walon (Rifondou)

• 
  aprestaedje d' ene fadêye a l' ôle et å boure di coxhe
• 
  nén co rcloyowe

Etimolodjeye

Bodje « fåde » (ricovrowe moye di broûlaedje do bwès po fé do tcherbon d' bwès) (avou candjmint d’ voyale) avou l’ cawete « -êye »; mot cité dins l’ FEW 21 475b (etimolodjeye nén acertinêye).

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /fa.ˈdɛːj/ /fa.ˈdej/ /fa.ˈde/ /fa.ˈɡɛːj/ /fa.ˈɡe/ /fa.ˈɡej/  ^{aschoûtez lu}
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /fa.ˈdɛːj/
• Ricepeures : fa·dêye

Sustantif

singulî	pluriyal
fadêye	fadêyes

fadêye femrin

1. (amagnî) amagnî k' on prind å ddjuner fwait di deus pîces di pwin avou do boure u do stofé, et sovint do côrin inte di zeles.
   • I va å bwès avou ses fadêyes.
   • Ene fadêye di boure pol cinsî ey ene di saeyén pol vårlet.
   • Dji bevéns l' cafè avou des bounès fadêyes di poeret — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
2. (pus stroetmint) pwin avou åk dissu k' on mete dins s' malete po-z aler a l' ovraedje.
   • Tins k' i ddjunéve, on lyi fjheut ses fadêyes — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
3. pitit hopea d' boure nén pezé ki l' cinsî wåde por lu, et nén po vinde.

Sinonimeye

• (dobe pîce di pwin avou do boure u ôte tchoi): mitche, tåte, tårtene
• (pwin avou ene sacwè dsu po-z aler a l' ovraedje): briket, avizance
• (hopea d' boure): mote

Dizotrins mots

rosteye (fadêye di pwin rosti)

Sipårdaedje do mot

Basse Årdene, w. do Mitan (Nonne)

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• faguêye : S117
• faguéye : S117
• fadêye : S0, S117
• fadée : S27, S36 ^(lére)
• fadéye : C1, C13, C99, C100
• faguée : S104, S109
• fadèye : C8, S117

E rfondou walon :

• fadêye : R10 ^(lére), R13

Li mot n’ est nén dins : C13, R13

Ratournaedjes

dobe pîce di pwin avou do boure u ôte tchoi

• Francès : tartine ^(fr)

Sourdants

Po l' etimolodjeye

• Li sinse di «mote di boure» (Motî d’ Bastogne) mostere åk k' a l' cogne d' ene moye di fåde; did la l' etimolodjeye ritnowe cial, tuzêye pa Lucien Mahin. Po les disfondowes avou «G», li ridaedje D => G e l' Årdene nonnrece si voet po des ôtes mots, come «rideu» => «rigueû» (— Émile Pècheur.).
• On a cåzé pacô d' on tayon-bodje latén «fagus» («faw») pol disfondowe «faguéye», la k' on meteut pus rade di l' ôle di fayene dissu. Mins li G di «fagus» divént todi «W» dins l' parintaedje walon di ç' mot latén la.
• Li Motî etimolodjike von Wartburg dit k' i n' sait nén.
• Li Chantal Denis, Lucien Somme, Dictionnaire wallon-français « d’après Nameur èt avaur-là » atåvele ene parintêye avou l' inglès «fat» (crås). Mins çoula n' esplike nén