Etimolodjeye

candjî

Tayon-bodje latén « sanitas » (minme sinse) çou ki dene on mot avou l’ cawete « -té ».

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî

santé femrin (nén contåve) todi singulî

  1. boun estat do coir ou l' esprit d' ene djin, d' ene biesse.
    • Awè des pûs, c’ est sene di boune santé Motî Léonard, p. 130 (fråze rifondowe).
    • Ça est i bon pol santé do s’ dispaitchî insi ? Motî Léonard, p. 691 (fråze rifondowe).
    • On n' sait çki c’ est del santé ki cwand on n' l’ a pus Motî Léonard, p. 711 (fråze rifondowe).
    • Efant pus dogaesse, pus voltrûle…
      L’ ci da s’ bele-sour est come on rîle,
      N’ a nén li dmey cwårt di s’ santé. Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.130, « C’èst-on valèt !» (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. a vosse santé
    • HOUBERT. Nos vs avéns dmandé deus dmeys, savoz Lize ?
      LIZE. - Iy !... Dji vs l' a dit, dji piede li tiesse…
      FRANCWES. – Va po do vén, va … Al santé do cårpea. Joseph Mignolet, "Li vôye qui monte" (1933), p.3 (fråze rifondowe).
  2. boere li santé
    • Et s' boevans tertos l' santé
      Di nosse bråve et degne curé. — HFbl, Li kuré d'sain viçain, 1843 (fråze rifondowe).

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî

haiteyisté

Contråve

candjî

maladeye

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
boun estat do coir ou l' esprit

Mot-fråze

candjî

santé (nén candjåve)

  1. dijhêye cwand on leve on vere (di bire, di vén, di goet) divant del boere avou ds ôtes.

Sinonimeye

candjî

Ratournaedjes

candjî
dijhêye e tchocant les veres