rawårder
Etimolodjeye
candjîDo viebe « wårder », avou l’ betchete « ra- » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀawɔːʀde/ /ʀawaːʀde/ /ʀawaːʀdiː/ /ʀawaʀdɛ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀa.wɔːʀ.ˈde/
- Ricepeures : ra·wår·der
Viebe
candjîrawårder (1ire troke) (codjowaedje)
- (viebe å coplemint) ratinde.
- Dji n’ so nén pindou a on clå po t’ rawårder — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Zèls, qui n’ savèt k’mint s’y prinde po nos k’bouyî, ni sont nin co là wice qui les qwate boûfs ont passé, qui rawârdèsse, c’ est tot loum’tant qu’ on s’ broûle— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Nos vilès Potales, p.285.
- Il aveut dit k’ i vénreut, mins djel rawåde co — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- I rawåde l’ ocâzion — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Tot frisse ådvins, li vî posson
Rawåde, a s’ clå, li ci k’ a soe. — Joseph Docquier (fråze rifondowe). - E ptit hamtea, la k' les eraires,
Les trepsins, les îpes, les shoflots
Sol panlet d' ene foidje tote foû scwere
Rawårdèt l' medcén marixhå
— Louis Lagauche, "Li ptit hierdî" (1926), p. 25 (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « après ») ratinde k’ ene sakî passe ou vinxhe, k’ ene sacwè s’ passe.
- Nos rawårdans après vos — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) ratinde sins rzultat.
- Tot vént a pont å ci ki sait rawårder — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) ratinde k' ene sakî fwaiye ene sacwè.
- I les fåt comprinde, sire …I rawårdèt ki vos lzî dnexhe les çanses k' il ont dandjî, po remantchî tot l' cwårtî d' Amécour k' a stî metou a bokets avou les canons des Prûssyins — Paul-Henri Thomsin, ratournant Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l’èspiyon di Napolèyon à Lîdje, 2009, p. 31 (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî(cwand on ratind ene sacwè ki n’ vént nén)
- li ci ki n’ a pont d’ poennes è rawåde
- rawåde, va ! : po mancî ene sakî.
- rawårder famile
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîSipårdaedje do mot
candjîw. do Levant, Basse Årdene (Bijhe)
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
candjîrawåde, va !
- Francès : tu ne perds rien pour attendre