pezant
Plinne cogne | Spotcheye cogne |
---|---|
pezant | pzant |
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | pezant | pezants |
femrin padrî | pezante | pezantes |
femrin padvant | pezante | pezantès |
pezant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- (fizike) k' a bråmint do pwès.
- Li ci k' aveut foirdjî cisse grande pezante clé la, ci n' esteut nén on broctî — Josée Mathot (fråze rifondowe).
- Mi poenne, ki dj' poirtéve a crås vea Esteut trop pezante po mi screne; dji l' a leyî scheure e chorea — Jo Duchesne (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) k' a di l' avnowe pa s' grandeur.
- A l’vole, on cloya l’ouhe dès djîses.
Li damèdje dès pèzants bayårs
Qu’apatraf’tît à l’vice a l’vasse,
Resdondihéve come dès èglomes
E l’påhûlisté d’ine èglîze— Joseph Mignolet, "Li tchant di m' tere", 1935, p. 40. - I tént on nukieus baston el droete mwin; l' ôte poite on pezant ciedje — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- A l’vole, on cloya l’ouhe dès djîses.
- (mot d’ medcén) ki tchait må e stoumak, ki n' passe nén, tot djåzant d' èn amagnî.
- ki fwait del poenne.
- Et les razanêyes tot passant,
Mågré tot çou k’ ele ont d’ pezant,
Ni vs front måy li pus ptite acseure. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.51, “Hureux Jous” (fråze rifondowe).
- Et les razanêyes tot passant,
- (mot d’ meteyo) k' anonce di l' oraedje, do tins.
Ratourneures
candjîParintaedje
candjî- apezanti
- apezanteur (noûmot)
- foû-pezanteur (noûmot)
- pezance
- pezanmint
- pezansté
- pezanteur
- pezer Loukîz a : « pezer »
Sinonimeye
candjî- (k' a do pwès): ploncasse, mastoke, macasse
- (ki tchait må e stoumak): macasse
- (k' anonce di l' oraedje): waerneus, malåde
Ortografeyes
candjî(pezant et pzant)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
candjîk' a do pwès
k' a di l' avnowe pa s' grandeur
- Francès : imposant (fr), impressionnant (fr)
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
pezant | pezants |
pezant omrin
- Modele:mecanike sôre di pwès dvins les viyès ôrlodjes k' i fåt rimonter dner d' l' exhowe å mecanisse.
- Ele doet mete totes ses foices e-n ouve
Po rlever li ptit pezant
D' ene viye ôrlodje k' a pus d' cint ans,
Et k' markêye les eures come ene noûve. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Pauve feume", p.6 (fråze rifondowe).
- Ele doet mete totes ses foices e-n ouve
Ratournaedjes
candjîAdviebe
candjîpezant (nén candjåve)
- (camaerådreçmint) bråmint.
- Et portant, vos parints n' sont nén ritches, vos n' wangnîz nén pezant — Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 17 (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
candjîbråmint
- Francès : des masses (fr), énormément (fr)