Etimolodjeye

candjî

Bodje « passe » avou l’ cawete « -ete ».

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
passete passetes

passetefemrin

  1. usteye di manaedje, po passer l' laecea (et ritni l' crinme), li cafè (et ritni les sminces), on , evnd..
  2. (imådjreçmint) onk (ene) ki dvreut ratni (des bales å fotbale, des clandestins), et ki leye passer totafwait.
  3. (éndjolike) programe ki n' leye nén passer tot çou k' arive (dins ene emilreye, èn evoyeu d' waibe-pådjes).
  4. (no d’ meube) passet, pitit bas xhame.
    • Tot est da sinne : tcheyires, passetes ; Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.145, « Lès prumîs pas » (fråze rifondowe).
    • Et tot montant so ene viye passete,
      A costé d' ses troes beas rdjetons,
      Ele plake avou ene gote di raetchon,
      Li nûle do ptit valet dzeu s' poite. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Li novel an", p.19 (fråze rifondowe).
    • A gåtche, on vîlwè avou des usteyes di coibjhî. Tene d' aiwe, pî-d'-fier, trintchès, cur, solés, passete, etc. Joseph Mignolet, "Milionêre !" (1934), p.2 (fråze rifondowe).
    • Dji m' sovén k' on côp, nos djouwéns on pô a li scole : dji m' aveu ashî so ene passete avou mi ardwesse divant mi so ene tcheyire, et dji scrijheu Louis Remacle (fråze rifondowe).
  5. (mot des tchårlîs et des tcherons) plantche ki l' tchårlî e-st ashiou dssus.
    • I rgripe so s’ passete al volêye,
      Et nosse djonne gayår, tot djurant,
      A s’ pôve tchivå dina ene volêye. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Li brute dè jou des royes», p.115 (fråze rifondowe).
    • Tot fjhant ene dierinne foice, Zita si rtrouve tolminme sol passete. Paul-Henri Thomsin, ratournant Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l’èspiyon di Napolèyon à Lîdje, 2009, p. 25 (fråze rifondowe).

Sinonimeye

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
usteye di manaedje po passer on likide
programe éndjolike
pitit xhame  Loukîz a : passet

Waitîz eto

candjî

  Lijhoz l’ årtike passete so Wikipedia