Etimolodjeye

candjî

Bodje norwès « nam » (prindaedje), pal voye do vî lingaedje d’ oyi « nant » (gadje), fornaivyî do pluriyal « nans » do prumî ; sinse corant tot djåzant contråve di « esse nanti » (« èn nén dveur ovrer »); çou ki dene on mot avou l’ cawete « -i ».

Prononçaedje

candjî

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin nanti nantis
femrin padrî nanteye nanteyes
femrin padvant nanteye nanteyès

nanti omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. moirt escran.
    • Mins l’ vî, nanti, rindou, s’ ashît tot fjhant ene mawe. Motî d’ Vervî.
    • Mågré l’ måva tins et k’ il esteut nanti, Arnol, bon apôte, ratela si tchvå et rprinda l’ voye di Dreye, viè les Lådjes. Paul Renson.
    • Dji so nanti a pesteler el nive et-z ascoxhî les consires. Joseph Lahaye.
    • Come po s’ moker di çou ki passe,
      Di l’ ome k’ endè raléve tot maxhuré d’ poûssire,
      Nanti, drenant, n’ è polant pus,
      - Et l’ sote muzike k’ a l’ air do rire di lu… Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Li maisse dèl djowe », 1924, p.52-53 (fråze rifondowe).
    • Mwért nanti, tot hictant, i s’trinna st’è s’bôme fî parèye qu’on lîve qu’on a corou djus Joseph Mignolet, Li payis des soteas (1926), p.46.

Sinonimeye

candjî

 Loukîz a : « fornåjhi »

Fås amisse

candjî

Li mot « nanti » e walon (scran) n’ est nén parey å minme mot e francès.

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E89, E212, O4, R13

Ratournaedjes

candjî
foirt hodé  Loukîz a : fornåjhi

nanti (4inme troke) (codjowaedje)

  1. (viebe å coplemint) rinde foirt sicran, fizicmint u morålmint.
    • I n’ a rén ki vs nantixh come do schoûter on sot. Motî Haust (fråze rifondowe).
    • Cwand vosse corone d’ årdjint rglatixh
      Dizo l’ tchôd rdjet do grand solo
      Å broûlant mamé ki vs nantixh,
      Pocwè vs livrer, ns estans djalots ! Martin Lejeune, Bultén del Societé d' Lidje, "Poqwè", tome 43, p. 140 (fråze rifondowe).
  2. (viebe å coplemint) (vî mot) (finance) diner on gadje a (ene sakî), po-z aveur di leye ene sacwè a pruster.
  3. ((viebe å prono)) divni scran.
    • Vos ovrez bén trop ; vos n’ sårîz fé k’ di vs nanti; dji vs l’ a si sovint repeté. Jean Rode.

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
rinde sicran  Loukîz a : nåjhi
    diner on gadje a (ene sakî)

    Pårticipe erirece

    candjî

    nanti omrin

    1. Pårticipe erirece omrin do viebe "nanti".
      • Dji m’ a nanti a l’ schoûter.

    Etimolodjeye

    candjî

    S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « nanti », el pout stitchî vaici.

    Prononçaedje

    candjî

    Addjectif

    candjî
    singulî pluriyal
    omrin nanti nantis
    femrin nantie nanties

    nanti omrin (come addjectif djondrece, todi metou padrî l’ no)

    1. foû ritche k’ a tot çk’ il lyi fåt, et bråmint dipus k’ els ôtes.
    2. k’ on lyi a dné (on povwer).
      • Vous vous y rendrez nanti de cette autorisation.
        • Vos iroz, avou ciste otorizåcion ci e vosse mwin.

    Sustantif

    candjî
    singulî pluriyal
    omrin nanti nantis
    femrin nantie nanties

    nanti omrin

    1. onk k’ a tot çk’ il lyi fåt ; on foû ritche.
      • Les banques ne prêtent qu’aux nantis.
        • Les bankes ni prustèt fok ås ritches.