mistere
Etimolodjeye 1
candjîTayon-bodje latén « mysterium » (minme sinse) lu-minme do bodje vî grek μυστήριον (mustêrion) (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mis.ˈtɛːʀ/ /mis.ˈteʀ/ /mœs.ˈtɛːʀ/ /mis.ˈtɛʀ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mis.ˈtɛːʀ/
- Ricepeures : mis·tere
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
mistere | misteres |
mistere omrin
- sacwè k' on n' sait comprinde.
- Vos ndè fjhoz, des misteres — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- … Li mistere ki plonke et ki mousse, Ki rmowe vosse cour et kel dismousse — Martin Lejeune (fråze rifondowe).
- Cwè çki c' esteut l' côp d' fizik k' on-z oyeut tos les djoûs a meynute ? Ça a dmoré on mistere.
- Feme, dji n' såreu comprinde vosse mistere, mins dji m' sintrè todi bén, ecwénté a vos — Christian Quinet (fråze rifondowe).
- (mot d’ rilidjon) atuze teyolodjike ki passe li comprindmint d' ene djin.
- L' erlidjon est fwaite di mistere — André Gauditiaubois (fråze rifondowe).
- Li mistere do signeur est po ses fruzixhants ; l’ aloyance est la po ls acsegnî — Ratournaedje des såmes, p. 8 (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîMots vijhéns
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
candjîEtimolodjeye 2
candjîStindaedje do prumîs sinse, avou candjmint d' djinre.
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
mistere | misteres |
mistere femrin (nén contåve)
- (frut) sôre di djaeye ki fwait tourner l' tiesse, ki l’ sincieus no, c’ est : Nux vomica.
- Mi tiesse mi toûne, amor di pere Come onk k' a magnî del mistere (Divise di payizans, 1640)
Ratournaedjes
candjî- noix vomique