Etimolodjeye

candjî

Bodje « tåvl- » ‎(« tåve ») avou l’ cawete « -ea ».

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
tåvlea tåvleas

tåvlea omrin

  Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
  1. grande (noere) plantche pindowe å meur, u dressêye so des pîs, po scrire dissu
    • Aloz å tåvlea, et mi scrire "on tchvå".
    • C’è-st-on lingadje qui mûwe come on tauvia d’ârtisse
      Èt maugré tot faît rîre èt sint voltî vos pîds
      Nos-aprind nos-ûsances, qui cause avou franchise
      Èt tchante come on pinson quand on l’ maîstri voltî
      Chantal Denis.
    F. tableau.
  2. arandjmints di dnêyes (sovint des nombes) pa lenes eyet colones
    • Vos pôriz mete ces nombes la en on tåvlea.
    Tåvlea da Mendeleyev : tåvlea di tos les elemints tchimikes.
  3. (mot des årts) pondeure
    • On tåvlea da Patnî.
    • Vrèy’ qu’asteûr, come çou qui nos d’meûre di nos anchins feûs-d’rîmês, cès tåv’lês là fèt sorîre. Is n’riprésintèt qu’dès soflêyès andjes et des doûcès avièrges dvins dès cîrs trop bleûsJoseph Mignolet, "Li tchant del croes", 1932, p. 7.
  4. (imådjreçmint) (belès-letes) reprezintåcion di l' esprit.
    • Adon, cwand cist air la pidjole et cabriyole,
      Inte les tåvleas d' mes sondjes po m' mete tot foû råjhon,
      Dji stind mes bresses viè m' Mouze et d' ene tronnante parole,
      Lyi dmande di m' fé comprinde çou k' ele dit dvins s' tchanson
      Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 100 (fråze rifondowe).
    • Mins dvins l' riyant tåvlea del veye,
      Dji voe ene djinteye feme ki m' ratind
      Sol soû, al vesprêyeMartin Lejeune, Bultén del Societé d' Lidje, "Dj’a dîh-ût ans", tome 43, p. 143 (fråze rifondowe).

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :

Ratournaedjes

candjî
arindjmint di dnêyes
reprezintåcion