schågne
-
Schågnes di feve.
Ordinairmint | Dirî cossoune s’ on prononce /sk/ |
---|---|
schågne | eschågne |
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén * « excarnea », do latén « carnem » (« tchå »), racuzinåve avou l’ vî francès « escargne » et « escarne » (« çou ki resse cwand on-z a rsaetchî l’ tchå », ey adon nén bon a magnî).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hɔːɲ/ /ʃoːɲ/ /skoːɲ/ /skʀoːj/ (betchfessî sch), (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /skɔːɲ/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
schågne | schågnes |
schågne femrin
- (botanike) ewalpeure do frut d’ ene påwionacêye (pitit poes, feve).
- A dj’ vèyu ?
Nos stindéyes di vèt’, au mwès d’ maîy,
Nos pachis cafloris, avou l’ bon timps,
Nos stindéyes di scaugnes d’oûs d’ l’èsté.
Nos pawas dins lès chavéyes. — Jacques Desmet, Dêrènes bates, Mélin, 2014.
- A dj’ vèyu ?
- (botanike) (pa stindaedje do sinse) ewalpeure d’ on setch frut (djaeye, amande, noejhe).
- (mot d’ zolodjeye) ewalpeure d’ èn oû.
- I tchaftêye come onk k' e-st al fiesse ;
Si frumele potche tot åtoû d' lu,
Come po lyi dire k' on Ptit Djezus
Foû del schågne torade boutrè l' tiesse. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "On noié d'vins n'gaioule", p.58 (fråze rifondowe).
- I tchaftêye come onk k' e-st al fiesse ;
- (mot d’ zolodjeye) (pa stindaedje do sinse) deure boket d’ ene mole biesse (caracole, moule), la k’ ele s’ î mete a houte.
- Dji rinte dins m’ foyer come ene caracole dins s’-n eschågne. — Franz Michaux, Quand i r’véra, 1943, p. 21 (fråze rifondowe).
Sinonimeye
candjî- (ewalpeure des fruts des påwionacêyes) hotche ; Loukîz a : « schåfe »
- (ewalpeure d’ èn oû) schåfe, schafiote ; Loukîz a : « schåfe »