Etimolodjeye

candjî

Bodje « ewaerer- », bodje nén cnoxhou do viebe « ~ » avou l’ cawete « -ant », çou ki dene on mot avou l’ betchete « e- » d’ ecloyaedje

Prononçaedje

candjî

Pårticipe prezintrece

candjî

ewaerant (nén candjåve)

  1. pårticipe prezintrece do viebe « ewaerer ».
    • E s’ ewaerant, li tchvå a ståré l’ cavalî.

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin ewaerant ewaerants
femrin padrî ewaerante ewaerantes
femrin padvant ewaerante ewaerantès

ewaerant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. k' ewaere, ki fwait awè peu.
    • Ciste ewaerante loumire shut les aroyes
      D’ avå les tchamps,
      Si trebouxhe so ene oirbire et fwait tot s’ kitoirtchant
      Des grabouyaedjes di rodjès royes. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Li plope », 1923, p.33 (fråze rifondowe).
    • Et nos rwaitant d' ewaerantès nûlêyes
      Bizer a l' astcheyance, come des cavales emacralêyes Jean Guillaume, Disk' å solea p. 33 (fråze rifondowe et rarindjeye).
    • Cwand l' mere di crapåd-volant rivént å ni, ele nos mostere èn ouy ewaerant d' oujhea d' nute Léon Demarche (fråze rifondowe et rarindjeye).
  2. ki sorprind.
    • Vos aloz vey ene sacwè, infén ene sacwè d’ ewaerant, di miråculeus ! Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.113 (fråze rifondowe).
    • Ça fwait ki, come l' Univiers est åk d' ewaerant, on-z est tofer a cachî après des ôtès esplikêyes Lorint Hendschel.
    • Adon, i s' a metou a m' carwaitî; i rescouléve on pô so s' xhame come po mî vey; il aveut l' air k' i tuzéve bén lon; après ene hapêye, i låtcha: « Ewaerant! Mostrez m' on pô vos mwins» Lorint Hendschel, So l’ Anuti (fråze rarindjeye).
    • Mins li pus ewaerant d' tot c' est motoit çou ki nos a-st arivé ersè, divant di nos eroter pol Burmaneye Lucyin Mahin.

Sinonimeye

candjî
ki fwait sogne
ki sorprind

Parintaedje

candjî

ewaeranmint

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
ki fwait awè peu
ki sorprind