Etimolodjeye

candjî

Bodje « boton » (avou spotchaedje del cawete « -on »), avou l’ cawete « -ire »

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
botnire botnires

botnire femrin

  1. (mot d' costire) plaece d' on mousmint la k' gn a des botons d' on costé, et des trôs d' l' ôte po l' clôre tot l' agrapant.
    • Dj' a des botnires di soye a m' paltot.
    • « Vo-‘nné-là deûs k’ houmèt d’ l’ azûr !» 
      Mins noste amoûr sèrè ‘ne loumîre,
      Ine clårté po lès målureûs
      Ki n’ ont nole fleûr à l’ bot’nîre...
      Camille Gaspard.
  2. (pa stindaedje do sinse) wårniteure so ene taxhe di dvant del djaketes d' on costume.
    • Il aveut metou ene fleur al botnire.
    • Tåtî voleut-st aveur si botnire rodje gårneye.
  3. (mot d’ medcén) longowe sitroete playe, racozowe, avou tos les fis u les agrapes k' el tinèt shûte a s' racozaedje e-n ene operåcion.
    • Lanawaire, on lyi a côpé dins s' goidje et lyi mete ene botnire Gilbert Renson (fråze rifondowe).
  4. (mot d’ årtisse des biesses) cezaryinne ås vatches (a cåze d' ene plåye di crinnaedje k' on va rakeuze avou des ponts ou des agrafes come si ça sereut des botons).
    • Foirt come on tchvå, saiss, ci veterinaire la : i fjheut des ptitès botnires come ça (trinte cintimetes), et i sôrtixheut des veas come ça (des gros) Lucyin Mahin, riscrijhant ene fråze d' on cinsî (fråze rifondowe).
  5. dins des paroles di mançaedje, plåye ki dvrè esse racozowe.
    • S' i m' atake måy, dji lyi fwait ene botnire.
    • S' i m' vént co mastiner, dji lyi frè ene botnire dins s' panse
  6. (vî mot) (mot des tchårlîs et des tcherons) finte fwaite å dbout d' l' aessi po-z î mete li wesse.

Ratourneures

candjî
  1. rire a sketer ses botnires
  2. magnî a sketer ses botnires
  3. parint a l' deujhinme botnire, parint a l' troejhinme botnire, parint a l' cwatrinme botnire

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî
longowe sitroete plåye

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins :

Ratournaedjes

candjî
plaece d' on mousmint la k' gn a des botons
longowe sitroete plåye racozowe
cezaryinne ås biesses

Waitîz eto

candjî