volêye
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
Sustantif
candjîvolêye femrin
- oujheas ki volèt eshonne.
- Ene volêye di coirbås; ene volêye di sprewes.
- Èt come ine volêye di colons
qui s’ lèyèt toumer so l’ hapå
po r’moussî d’vins leû colèbîre,
lès pans s’ vont rapoûler so l’ tchaud pavé dè fôr. — Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, L' èfornèdje. - Dj' a bea loukî, dj' a bea feri,
Bea fafouyî padrî l' nûlêye,
Divins ces foû longuès volêyes,
La wice k' on pinse aler cweri
Tot çou k' on n' trovreut nole pårt d' ôte ;— Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "L'héritège di nost èfant", p.33 (fråze rifondowe). - I fåt briber l' crossete k' on vs dene come a ene viye biesse,
Et kxhiyî s' some a l' ouxh avou ene pire dizo l' tiesse,
Hossî des côps d' rahia d' ene volêye di coirbås. — Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.43 (1929), "Li walon’rèye" (1916) (fråze rifondowe).
- dobleure (volêye di côps et pierdaedje sins rispiter).
- -Mins si lyi vnéve l' idêye do nén voleur m' è dner
Dji cnoxhe bén li moyén di m' endè fé dôzer
-O, o, et kimint frîz don ?
-Pa lyi dner ene bele volêye. — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe). - I rgripe so s’ passete al volêye,
Et nosse djonne gayår, tot djurant,
A s’ pôve tchivå dina ene volêye. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Li brute dè jou des royes», p.115 (fråze rifondowe).
- -Mins si lyi vnéve l' idêye do nén voleur m' è dner
- di volêye: (mot d' fotbal, di tenisse) divant k' ene bale ni djonde tere.
- Kéne riprinjhe di volêye !
- troke, driglêye
- Li Bon Diu nos evoya
ene volêye di båsheles
et d' valets tertos
Å pus vigreus Êmile Lambert (1923-1986), Li prumî nîd
- Li Bon Diu nos evoya
Ratourneures
candjî- al volêye
- souner a tote volêye.
- Les clokes sounèt a tote volêye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Sounez a tote volêye
Et so l' aiye do zûvion,
Poirtez lzî mes pinsêyes
E paradis walon. — Louis Lagauche, "Amon nos autes : tchansons tchusèyes" (1908-1912), p.36 (fråze rifondowe).
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîtroke, driglêye
- Francès : ribambelle (fr), volée (fr)