Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

Sustantif

candjî

volêye femrin

  1. oujheas ki volèt eshonne.
    • Ene volêye di coirbås; ene volêye di sprewes.
    • Èt come ine volêye di colons
      qui s’ lèyèt toumer so l’ hapå
      po r’moussî d’vins leû colèbîre,
      lès pans s’ vont rapoûler so l’ tchaud pavé dè fôr.
      Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, L' èfornèdje.
    • Dj' a bea loukî, dj' a bea feri,
      Bea fafouyî padrî l' nûlêye,
      Divins ces foû longuès volêyes,
      La wice k' on pinse aler cweri
      Tot çou k' on n' trovreut nole pårt d' ôte ;Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "L'héritège di nost èfant", p.33 (fråze rifondowe).
    • I fåt briber l' crossete k' on vs dene come a ene viye biesse,
      Et kxhiyî s' some a l' ouxh avou ene pire dizo l' tiesse,
      Hossî des côps d' rahia d' ene volêye di coirbås. Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.43 (1929), "Li walon’rèye" (1916) (fråze rifondowe).
  2. dobleure (volêye di côps et pierdaedje sins rispiter).
    • -Mins si lyi vnéve l' idêye do nén voleur m' è dner
      Dji cnoxhe bén li moyén di m' endè fé dôzer
      -O, o, et kimint frîz don ?
      -Pa lyi dner ene bele volêye. — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
    • I rgripe so s’ passete al volêye,
      Et nosse djonne gayår, tot djurant,
      A s’ pôve tchivå dina ene volêye. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Li brute dè jou des royes», p.115 (fråze rifondowe).
  3. di volêye: (mot d' fotbal, di tenisse) divant k' ene bale ni djonde tere.
    • Kéne riprinjhe di volêye !
  4. troke, driglêye
    • Li Bon Diu nos evoya
      ene volêye di båsheles
      et d' valets tertos
      Å pus vigreus Êmile Lambert (1923-1986), Li prumî nîd

Ratourneures

candjî
  1. al volêye
  2. souner a tote volêye.
    • Les clokes sounèt a tote volêye. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Sounez a tote volêye
      Et so l' aiye do zûvion,
      Poirtez lzî mes pinsêyes
      E paradis walon. Louis Lagauche, "Amon nos autes : tchansons tchusèyes" (1908-1912), p.36 (fråze rifondowe).

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
oujheas ki volèt eshonne
volêye di côps
troke, driglêye