tocoe
Etimolodjeye
candjîDo viebe « toker » (sinse d’ aloumer l’ feu) avou l’ cawete « -oe ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /tɔ.ˈkwɛ/ /ti.ˈkwɛ/ /ty.ˈkwɛ/ /tɔ.ˈkøː/ (betchfessî oe)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /tɔ.ˈkwɛ/
- Ricepeures : to·coe
-
sins 1
-
sins 3
-
sins 3
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
tocoe | tocoes |
tocoe omrin
- feu e l’ aisse avou on glindisse divant.
- On s’ rafurlêye dilé l’ coulot,
Tchaeconk por lu, come des covresses
Mågré k’ on fouxhe deus dlé l’ tocoe
On n’ s’ afrankixh nén d’ ene divize. — Émile Lempereur (fråze rifondowe). - Al loumire do crasset, dji n' a discovrou k' ene plaece avou on tocoe bråmint trop ptit ki po siervi di for d' altchimisse. — Lorint Hendschel, So l’ Anuti, p.193.
- Ti ratinds quî ? Ti ratinds qwè,
Dilé l’ toqwè qui n’ tchafîye nin ?
Dilé l’ toqwè qui n’ tchafîye pus
— Lucien Somme.
- On s’ rafurlêye dilé l’ coulot,
- fornea d’ brike metou dvant l’ ouxh, po boure li lindje u cure les cabolêyes.
- pitite sitouve ås troes pîs.
- Li grand djoû, on rtokéve on bon feu dins l’ pitit tocoe d’ fonte. — Brigitte Hosslet (fråze rifondowe).
- Ele si tneut vôssêye e s’ coujhene å noer tocoe, ås meurs blankis. — Gabrielle Bernard (fråze rifondowe).
- I pudnut Mardjo ki rboele come ene distchinnêye et l’ vegnnut ashir sol take do tocoe. — Firmin Callaert (fråze rifondowe).
- Al loumire do crasset, dji n’ a discovrou k’ ene pitite plaece avou on tocoe bråmint trop ptit po siervi d’ for d’ altchimisse. — Lorint Hendschel, So l’ Anuti.
- sôre di tchôdron, u d’ caisson di fier, so pîs, k’ on mete des braijhes didins (po s’ ertchåfer, u po cure des tchås).
Sinonimeye
candjî- (feu e l’ aisse) : tchiminêye, fouwire
- (pitite sitouve) : toke-feu, crapåd