caetche
-
Sacwants caetches.
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje tîxhon «ketsche», «katsche» (sôre di biyoke (!!! a-z aveuri)); minme taeyon-bodje ki « ketche » et « cwetch »; les sinses di « caetche » sont-st assaetchîs pås cis di « tchitche », racuzinåve avou l' inglès « quetsch » eyet l' lussimbordjwès « Quetsch » ; mot cité dins l’ FEW 16 316a (lére). Dataedje do mot : 1580.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kɛt͡ʃ/ /kat͡ʃ/ (betchfessî ae) (fok deus prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kɛt͡ʃ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
caetche | caetches |
caetche femrin
- (amagnî) peme, poere, biyoke souwêye e for.
- Do côrin fwait ås caetches, c' est do côrin d' caetches.
- Ns avans fwait on fleyon d' caetches.
- sacwè sins valeur.
- Çoula n' våt nén ene caetche.
- Dji n' dinreu nén ene caetche po l' sawè.
- (imådjreçmint) viye feme tote ratchitcheye.
- Louke el souwêye caetche!
Ratourneures
candjî- rimete les caetches e for
- wårder (a ene sakî) ses catches o for : s'occuper d' ses béns, d' ses eritaedjes divant k' i n' soeye grand. Franwal: ahåyant po: gérer les biens (d'un mineur).
- on n' såreut awè del claire aiwe foû d' ene catche : c' est ene sacwè k' on n' î såreut ariver.
- çoula est clair come do brouwet d' catche : ci n' est nén gote clair do tot. Franwal: ahåyant po: affaire obscure, affaire trouble.
- on direut k' ele s' a lavé å brouwet d' catches : ele a ene mannete figueure.
- ene frezêye catche : comere k' a yeu les plokes, et k' a wårdè des markes e s' vizaedje.
- pretchî po des caetches : djåzer al vude
- On ârè bê dire, bê prétchî,
On prétchrè todis po des catches;
Djoûrmây’, onk frè boûf èt l’aute vatche,
Tot fant chaskeun’ : « primo mihi »
— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Li Caquet dès Feum’rèyes.
- On ârè bê dire, bê prétchî,
- souwer come ene caetche.
- Mins on cmandéve d' on si drole di lingaedje,
Les côps d' baston ni fjhént ki do rôler ;
Dji m' anoya, dji souwa come ene caetche,
Et dji rgreta, m' pôve pantalon trawé. — Charles Duvivier de Streel, "Li pantalon trawé" (1849) (fråze rifondowe).
- Mins on cmandéve d' on si drole di lingaedje,
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjî- (souwé frut): tchitche, oraye-di-beguene, ficote; Loukîz a : « oraye-di-beguene »
- (sacwè sins valeur): tchitche, tchitchete, tchitchêye
Omofoneye possibe
candjîSipårdaedje do mot
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîboket d' peme souwé po wårder
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike caetche so Wikipedia.