Rawete:Codjowaedje do walon/lére

Codjowaedje do viebe lére
Viebe del céncwinme troke.
Môdes sins djin
Prezintrece Erirece
Infinitif lére aveur/awè léjhou
Djerondif e/tot lijhant e-z/tot-z åyant léjhou
Pårticipe lijhant léjhou /
léjhowe / lîte (femrin)
Indicatif
Prezintrece Ripassé prezint
dji (dj’) a léjhou
ti/to (t’) lés as léjhou
i/ele/on (il/elle/on-z) lét a léjhou
nos/dji (ns/dj’) lijhans avans léjhou
vos (vs) lijhoz av(oz) léjhou
i/ele (il/elle) lijhèt
léjhnut
ont léjhou
Erirece durant Ripassé erirece durant
dji (dj’) lijheu aveu léjhou
ti/to (t’) lijheus aveus léjhou
i/ele/on (il/elle/on-z) lijheut aveut léjhou
nos/dji (ns/dj’) lijhéns avéns léjhou
vos (vs) lijhîz avîz léjhou
i/ele (il/elle) lijhént avént léjhou
Erirece Ripassé erirece
dji (dj’) lijha ava léjhou
ouri léjhou
ti/to (t’) lijhas avas léjhou
ouris léjhou
i/ele/on (il/elle/on-z) lijha ava léjhou
ourit léjhou
nos/dji (ns/dj’) lijhîs avîs léjhou
vos (vs) lijhîz avîz léjhou
i/ele (il/elle) lijhît avît léjhou
Futur Ripassé futurrece
dji (dj’) lirè årè léjhou
ti/to (t’) lirès årès léjhou
i/ele/on (il/elle/on-z) lirè årè léjhou
nos/dji (ns/dj’) lirans årans léjhou
vos (vs) liroz åroz léjhou
i/ele (il/elle) liront åront léjhou
Suddjonctif
Prezintrece Erirece
ki dji (dj’) léjhe åye léjhou
ki ti/to (t’) léjhes åyes léjhou
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) léjhe åye léjhou
ki nos/dji (ns/dj’) lijhanxhe åyanxhe léjhou
ki vos (vs) lijhoxhe åyoxhe léjhou
k’ i/ele (il/elle) lijhexhe
léjhnuxhe
åyexhe léjhou
euxhnuxhe léjhou
Erirece durant Ripassé erirece durant
ki dji (dj’) lijhaxhe euxhe léjhou
ki ti/to (t’) lijhaxhes euxhes léjhou
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) lijhaxhe euxhe léjhou
ki nos/dji (ns/dj’) lijhénxhe euxhénxhe léjhou
ki vos (vs) lijhîxhe euxhîxhe léjhou
k’ i/ele (il/elle) lijhénxhe euxhénxhe léjhou
Condicioneu
Prezintrece Erirece
dji (dj’) lireu åreu léjhou
ti/to (t’) lireus åreus léjhou
i/ele/on (il/elle/on-z) lireut åreut léjhou
nos/dji (ns/dj’) liréns åréns léjhou
vos (vs) lirîz årîz léjhou
i/ele (il/elle) lirént årént léjhou
Kimandeu
Prezintrece Erirece
åye léjhou
lijhans åyanxhe léjhou
lijhoz åyoxhe léjhou
Notule d’ esplikêyes :
  • li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
  • les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
  • li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
  • dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
  • el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
  • dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
  • dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.